Motyw konfliktów międzyludzkich był powielany w każdej epoce literackiej. Wpływa on na poczytność, ludzie znają go ze swojego doświadczenia czytają chętnie gdyż jest on im bliski. Doszukują się rozwiązania swoich własnych problemów doszukują się w bohaterach własnych cech.
OSZCZĘDZASZ 15,09 ZŁUwolnij swój talent. Porzuć walkę ze słabościami i postaw na mocne taniejAutor:Malwina FaliszewskaWydawnictwo:ZnakCena detaliczna:49,99 zł34,90 złzobacz opcje wysyłkiInpost Paczkomaty 24/79,99 złKurier Inpost10,99 złKurier FedEx12,99 złKurier Pocztex 48h11,99 złOrlen paczka8,99 złOdbiór osobisty0 złPrzy płatności za pobraniem do ceny wysyłki należy doliczyć5,00 złWysyłka zagranicznaDostępność:1-2 dni robocze OPIS Czy tobie też wkładano do głowy, że nic nie przychodzi łatwo i trzeba walczyć ze swoimi słabościami? Nic bardziej mylnego! Klucz do sukcesu jest dużo prostszy: odkryj swoje naturalne talenty i spraw, by stały się twoją supermocą! Zmień życie zawodowe, zacznij lepiej zarabiać i znajdź pasję, która przyniesie ci radość. Uwielbiasz ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent? Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną stronę. Ta książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje życie. Nie trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Z opinii o autorce: Praca z Malwiną to kruszenie swoich słabości i odważne realizowanie celów. Krok po kroku, delikatnie, ale równocześnie bardzo konkretnie zadaje pytania sięgające sedna, których sama bym sobie nie zadała. […] Dodatkowo jako kobieta doskonale rozumie jak ważne jest pogodzenie bycia matką i spełnioną zawodowo kobietą. Danuta Grzywacz Jestem pod wrażeniem profesjonalizmu Malwiny, jej wiedzy i doświadczenia. Miałam przyjemność skorzystać z konsultacji u niej i polecam je każdemu, kto chce odkryć swoje talenty i dobrze zrozumieć swoje mocne strony. Joanna Ceplin Bardzo się cieszę, że mam możliwość współpracy z Malwiną. Jest niezwykle kompetentną, rzetelną, pomysłową, pełną pozytywnej energii i pasji osobą, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem oraz inspiruje do działania. Karol Ciszak Dzięki Malwinie […] uświadomiłam sobie potęgę własnego potencjału. To potencjał godny mitologicznej bogini. Każdy z nas go ma. Monika Michalik Szczerze polecam współpracę z Malwiną, która jest osobą ciepłą, zaangażowaną, ale przede wszystkim w 100% profesjonalną. Wspólnie pracujemy nad moimi talentami, co realnie pozwala mi sięgać po więcej. Ewa Przeździecka Malwina Faliszewska – certyfikowana coachka mocnych stron Instytutu Gallupa oraz International Coaching Federation, ekspertka w obszarze Diversity & Inclusion, mentorka wspierająca w świadomym rozwoju kariery i budowaniu pewności siebie. W 2018 roku wystąpiła na konferencji TEDx Warsaw Women. Prowadzi popularny podcast Sięgaj po więcej. Jej misją jest ośmielanie kobiet do tego, by w pełni wykorzystywały własny potencjał i osiągały sukcesy na miarę swoich niezwykłych możliwości. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.
Znani mi bohaterowie w literaturze XIX i XX wieku. Proces kształtowania się bohatera wieków XIX i XX ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego zaangażowania ze strony Polaków w proces
Promocja! Matura ustna 2023! Tabela zawiera tezę i krótkie odpowiedzi na WSZYSTKIE PYTANIA do matury ustnej 2023! Zajdziesz w niej także motywy istotne przy danym pytaniu oraz FUNKCJONALNY KONTEKST! Kupując tabelkę masz pewność, że zdasz egzamin ustny w 2023 roku! CENA ODPOWIADA 0,20 ZŁOTYM ZA PYTANIE! UWAGA! Pobrany plik jest zabezpieczony hasłem, które widnieje w notatce do zamówienia, czytaj uważnie mejla z zamówieniem 🙂 OpisMarkaOpinie (5) Wszystkie odpowiedzi są zgodne z wymogami egzaminacyjnymi, obowiązującymi w 2023 roku Marka SieWie
70 Walka człowieka ze swoimi słabościami. Omów zagadnienie na podstawie "Zbrodni i kary" Fiodora Dostojewskiego. Omów zagadnienie na podstawie "Zbrodni i kary" Fiodora Dostojewskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst
Epoki literackie można nazwać planetami. Są one kompletnie inne od tej, na której obecnie przebywamy. Każda z nich na swój sposób tworzy osobne uniwersum. Każda ma też swoje zasady, wyjątkowych mieszkańców, unikalne skarby. Planety te nie są jednak wolnymi elektronami. Przez wieki budowały się między nimi połączenia. Dzięki temu możemy dziś z całą pewnością stwierdzić, że wszystkie razem tworzą kompletny wymiar tradycji i kultury. Wzajemnie na siebie wpływają i kształtują nasz sposób myślenia Przed wami epoki literackie część I: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm. Przeczytaj albo posłuchaj. Epoki literackie - streszczenie zbiorcze - część 1. To materiał z cyklu DOBRZE POSŁUCHAĆ. Lektury szkolne To view this video please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video Spis treściEpoki literackie – starożytnośćEpoki literackie - średniowieczeEpoki literackie – renesansEpoki literackie – barokEpoki literackie - oświecenieEpoki literackie - romantyzmEpoki literackie – pozytywizmEpoki literackie - modernizm Epoki literackie po kolei ( – w Polsce i Europie, ramy czasowe, literatura, założenia. Wybierz się w wyjątkową podróż przez poszczególne planety. Czytając albo słuchając tego opracowania dowiesz się, czym charakteryzują się różne epoki oraz jakie są między nimi różnice i podobieństwa. Zwiedzisz po kolei planety takie jak starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, Młoda Polska, Dwudziestolecie Międzywojenne, okres II Wojny Światowej oraz lat 1945–1989. Zrozumiesz też, w jakim stopniu poszczególne epoki literackie wpłynęły na to, jak wygląda współczesna kultura i świat. zobacz: Epoki literackie po kolei (cz. II) – wszystko, co musisz wiedzieć Epoki literackie – starożytność Kiedy już tutaj dotrzesz, możesz odnieść wrażenie, że nie ma nic bardziej odległego od świata, w którym aktualnie żyjemy, niż starożytność. Ale to tylko pozory. Starożytność jest bowiem bliższa niż może się na początku wydawać. Nie wierzysz? Gdy dobrze się rozejrzysz, znajdziesz wiele wspólnych punktów ze współczesnością. W końcu to właśnie starożytni myśliciele i twórcy stworzyli koncepcje, które są znane do dziś, a były rozwijane przez wieki. I tak na przykład w renesansie, oświeceniu, romantyzmie czy Młodej Polsce można znaleźć wiele ciekawych inspiracji płynących właśnie ze starożytności. Teraz poznaj zasady, którymi kierowali się starożytni myśliciele. Warto bliżej przyjrzeć się filozofii starożytnej. To właśnie Sokrates, Platon i Arystoteles razem z kilkoma innymi filozofami dali początek refleksji nad światem, która później znalazła odzwierciedlenie w literaturze. Jest ona niezwykle ważna, bo z niej czerpali inni twórcy w kolejnych epokach. Trzy kluczowe starożytne koncepcje filozoficzne to: stoicyzm – jej wyznawcy twierdzą, że w życiu trzeba znaleźć złoty środek. Nie można ani popadać w czarną rozpacz, ani dać się porwać euforii. W życiu zdarzają się bowiem zarówno dobre, jak i gorsze chwile, ale należy je przeżywać na spokojnie, z rozwagą, umiarem i rozsądkiem. Dzięki temu zapewnimy sobie prawdziwe szczęście. Takie podejście promował między innymi Zenon z Kition i Marek Aureliusz. epikureizm – to filozofia, która podobnie jak stoicyzm, próbuje się ustosunkować do zmienności świata. Należy dobrze zapamiętać słynne hasło Heraklita z Efezu: panta rhei, czyli wszystko płynie. Świetnie oddaje ono podejście do życia epikurejczyków. Wszystko płynie - to znaczy, że trzeba korzystać z tego, co mamy pod ręką. Co to oznacza w praktyce? Epikurejczycy przekonywali, że gdy pojawia się okazja, trzeba z niej korzystać, bo potem może być za późno. Nie warto też się smucić, trzeba korzystać z życia, ile się tylko da. Warto podkreślić, że epikurejczycy dużo bardziej niż stoicy koncentrowali się na chwili doczesnej. Ich podejście we współczesnym ujęciu można ująć w następujący sposób: bierz to, co możesz wziąć i nie oglądaj się na to, co może się wydarzyć jutro. hedonizm – to najbardziej egocentryczna ze starożytnych filozofii. Według niej należy myśleć przede wszystkim o sobie i pełnymi garściami czerpać z tego, co daje świat, bez oglądania się na innych. Wyznawcą hedonizmu był na przykład Arystyp z Cyreny. Wyznawcy hedonizmu spotykali się niekiedy z zarzutem, że są rozpustnikami. Nie była to jednak do końca prawda. Filozofów można było spotkać przede wszystkim na greckich i rzymskich placach. W tych miejscach uwielbiali dyskutować z innymi. W dysputach przodował Sokrates, który zadawał banalne z pozoru pytania, dzięki czemu obnażał niewiedzę ludzi. Metodę dyskutowania przejęli od niego Platon i Arystoteles. Prezentowali oni jednak własne poglądy, zamiast demaskować głupotę innych. Bardzo dużo działo się w teatrze greckim. To miejsce, które koniecznie trzeba było odwiedzić. Antyczny theatron to bowiem źródło dramatu. Dzieli się on na tragedię i komedię. Konkursy sztuk dramatycznych odbywały się w czasie świąt ku czci Dionizosa. To właśnie wtedy rozgrywane były słynne turnieje, na których mistrzowie słowa prezentowali swoje tragedie. Szczególnym greckim tragikiem był Sofokles. Został on uznany przez Arystotelesa za najwybitniejszego starożytnego twórcę tragedii. To autor wielkiego dzieła pod tytułem Antygona. Warto zwrócić uwagę, w jaki sposób ją przedstawiano. Aktorzy nosili maski i specjalne buty na koturnie, żeby było ich lepiej widać. Ważną rolę pełnił chór, który komentował wydarzenia. W teatrze mogli tylko panowie. Teraz dowiedzmy się, jak były prezentowane inne greckie tragedie. Wydarzenia rozgrywały się od wschodu do zachodu słońca. Akcja nie mogła trwać dłużej niż jeden dzień, a wszystko działo się przed pałacem albo świątynią. Bohaterowie byli potomkami królewskich rodów. Nie wolno było mieszać tragedii z komedią. Obowiązywała zasada: albo jedno, albo drugie. Konsekwentnie była przestrzegana zasada decorum, czyli zasada zgodności treści z formą. W tragedii winę za wszystkie niekorzystne wydarzenia ponosiło fatum, które ciążyło nad bohaterem. Przedstawienie losów poszczególnych bohaterów sprawiało, że publiczność przeżywała tak zwane katharsis, czyli oczyszczenie, które wynikało z poczucia litości i trwogi. Czas poznać wyjątkowych mieszkańców starożytności. Zaliczają się do nich przede wszystkim następujący filozofowie: Sokrates – nie pozostawił po sobie żadnych pism. Jak już wspomnieliśmy, był znany z zadawania szczególnego typu pytań tylko z pozoru retorycznych, które miały otwierać rozmówcy oczy na niejednoznaczność świata. Platon – stworzył ideę idealizmu i utrwalił przekonanie o tym, że nasz świat jest tylko kopią świata idealnego. Jest twórcą tak zwanej metafory jaskini, czyli metaforycznego przedstawienia ludzi w ziemskim świecie oraz wpływu idei na ten świat. Arystoteles – jest twórcą pierwszego podręcznika literatury, czyli słynnej Poetyki. Zenon z Elei – to autor słynnych paradoksów, które podkreślały skomplikowaną istotę świata. Z twórców literackich wyróżnić trzeba przede wszystkim Sofoklesa, Homera i Horacego. Na koniec warto dowiedzieć się, jakie skarby można znaleźć na planecie zwanej starożytnością. Największymi skarbami sztuki tragicznej są Król Edyp i Antygona Sofoklesa. W tym okresie powstawały jednak nie tylko tragedie. Na przykład Homer napisał dwa eposy: Iliadę i Odyseję. Ta pierwsza stała się pierwowzorem dla epopei narodowej. Iliada opisuje ważny moment w dziejach danego narodu, napisana jest patetycznym i podniosłym stylem. Akcja rozgrywa się w dwóch planach. Nad światem ludzi jest jeszcze świat boski, nie mniej dynamiczny i ciekawy. Bogowie to w Iliadzie równie ważni bohaterowie co Achilles czy Odyseusz. W starożytności powstawały także wiersze. Niewiele ich ocalało, ale koniecznie trzeba poznać Horacego – autora pieśni, listów poetyckich i satyr. W renesansie wzorować się na nim będzie między innymi Jan Kochanowski. To właśnie Horacemu zawdzięczamy słynne powiedzenia takie jak: carpe diem – czyli żyj chwilą, Exegi monumentum – czyli stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu. To stwierdzenie podkreślające, że to poezja zapewnia nieśmiertelność i trwanie w pamięci następnych pokoleń. non omnis moriar – czyli nie wszystek umrę. Powiedzenie oznacza, że poeta dzięki swoim dziełom będzie żyć jeszcze długo w pamięci czytelników. Warto podkreślić, że największym skarbem starożytności jest Biblia. Ma ona znaczenie zarówno religijne, jak i kulturowe. Jest zbiorem różnych gatunkowo pism, między innymi psalmów, przypowieści czy pieśni. To prawdziwa skarbnica motywów i inspiracji, na przykład dla Jana Kochanowskiego czy Juliusza Słowackiego. Biblia stanowi też źródło związków frazeologicznych - to stąd pochodzą między innymi hiobowe wieści i trąby jerychońskie. Biblia w szczególny sposób oddziałuje na kulturę kolejnej planety, czyli średniowiecza, ale inspiracje z niej płynące można odnaleźć właściwie w każdej epoce. Epoki literackie - średniowiecze Jest ona bardzo odległa od dzisiejszego świata i rządzi się zupełnie innymi prawami. Prym na niej wiedli papież i cesarz. Liczyła się przede wszystkim asceza, wiara w Boga i podległość władcy. Wszystkim ludziom zalecano myślenie o przymiotach ludzkiej duszy, walkę ze słabościami ciała i nieustanną pamięć o śmierci. Wokół takiej tematyki skupiała się też literatura. O autorach ze średniowiecza wiadomo wiadomo. Dlaczego? Większość z nich, zgodnie z duchem średniowiecznej skromności, w ogóle nie podpisywała swoich utworów. Kilku autorów uda się jednak przedstawić. W dalszej części poznasz między innymi Françoisa Villona i Galla Anonima. Przyjrzysz się też dziełom najważniejszych filozofów tego czasu, czyli świętych Augustyna, Tomasza i Franciszka. Zacznijmy od wyliczenia, jakie wzorce osobowe obowiązywały na tej planecie. Bardzo ważny był władca - cesarz, król lub książę – w zależności od państwa. Stał on na czele ludu i wojska. To pobożny człowiek, który bronił chrześcijaństwa i kiedy tylko trzeba, wyruszał na wyprawę krzyżową. Był sprawiedliwy, waleczny i odważny. Dbał o swoich żołnierzy, a wszyscy poddani go szanowali. Za wzór dobrego władcy uchodzili między innymi: Karol Wielki we Francji, Bolesław Chrobry lub Bolesław Krzywousty w Polsce. Każdy władca miał swoich rycerzy. To kolejny średniowieczny wzorzec. Rycerz powinien być chrześcijaninem, najlepiej dobrze urodzonym szlachcicem, który pozostaje wierny ideałom. Obowiązkiem rycerza było między innymi dbanie o honor. Rycerz wyróżniał się odwagą, ofiarnością w obronie wartości, władcy, ojczyzny i wiary. Kochał swoją ojczyznę. Był pobożny. Najlepszym przykładem idealnego rycerza był Roland, który uosabiał wszystkie te cechy. To siostrzeniec Karola Wielkiego, hrabia, który był uczestnikiem wyprawy przeciwko poganom i zginął jako obrońca wiary i króla. Ostatni ze wzorców osobowych to asceta. Przykładem jest święty Aleksy, który wybrał skromne życie w odosobnieniu. Najważniejsze były dla niego czystość i pokora. Asceta wyrzekał się wszelkich dóbr materialnych, uciech i sławy. Rezygnował ze szczęścia rodzinnego, porzucał bliskich na rzecz przebywania blisko Boga. Asceta żył w ubóstwie i był przy tym wyjątkowo bogobojny, szlachetny, dobry i pokorny. Warto wiedzieć, że w średniowieczu bardzo mocno podkreślano konieczność walki z grzechem i myślenia o życiu po śmierci. W jej obliczu wszyscy stają się bowiem równi, co podkreśla motyw dance macabre, czyli tańca ze śmiercią. Czas poznać szczególnych mieszkańców średniowiecza. Najważniejsi byli król i papież, ale także literaci wywierali duży wpływ na społeczeństwo. Wiele dzieł zostało napisanych anonimowo. Nie wiadomo więc, kto jest autorem Bogarodzicy, Lamentu świętokrzyskiego czy Rozmowy Mistrza Polikarpa ze śmiercią. Ze średniowiecznych twórców, których warto znać, należy wymienić między innymi: świętego Augustyna - jest autorem Wyznań, w których opowiada o swoim nawróceniu. świętego Tomasz z Akwinu, który przyswoił średniowieczu myśli Arystotelesa i dostosował je do nauki chrześcijańskiej. Françoisa Villona, który jest przedstawicielem literatury świeckiej. Jest ona w dużym stopniu osadzona jest w myśli religijnej. Prezentuje groteskowy obraz świata średniowiecznego. Na koniec warto dowiedzieć się, jakie skarby można znaleźć na planecie zwanej średniowieczem. Średniowieczne może pochwalić się wieloma skarbami literackimi. Wystarczy wspomnieć między innymi Legendę o świętym Aleksym jako przykład literatury religijnej, hagiograficznej oraz Wielki Testament Françoisa Villona jako przykład literatury świeckiej, momentami mocno groteskowej, choć osnutej wokół motywu śmierci. Z polskich zabytków religijnych trzeba wymienić na przykład: Bogurodzicę – uroczystą pieśń religijną z połowy trzynastego wieku, która była hymnem polskiego rycerstwa. Psałterz floriański – napisany w językach łacińskim, polskim i niemieckim na przełomie czternastego i piętnastego wieku i składający się z psalmów dla królowej Jadwigi. Żale Matki Boskiej pod krzyżem – czyli inaczej Lament świętokrzyski, a więc pierwszą polską pieśń opartą na motywie Matki Boskiej Bolesnej. Z kolei z literatury świeckiej godne uwagi są następujące dzieła: O zachowaniu się przy stole – czyli najstarszy znany polski utwór świecki o dydaktycznym celu. Kronikę Galla Anonima – napisaną po łacinie w latach tysiąc sto dwanaście – tysiąc sto szesnaście za panowania Bolesława Krzywoustego oraz kroniki Wincentego Kadłubka, Jana Długosza i Janka z Czarnkowa. Rozmowę mistrza Polikarpa ze Śmiercią – utwór o charakterze moralno-dydaktycznym i jednocześnie satyrycznym, realizujący motyw dance macabre i przypominający o perspektywie śmierci, rozkładu ciała i marności życia wobec niej. Epoki literackie – renesans Ludziom na tej planecie zdecydowanie bliżej do mieszkańców starożytności niż średniowiecza. Tutaj wszyscy, zamiast na śmierci, koncentrowali się na człowieku, jego emocjach, pragnieniach, dokonaniach i możliwościach. Człowiek nie był tylko ciałem, nie był tylko duszą, był jednym i drugim i dlatego był tak bardzo interesujący. Renesans to również czas intensywnego zwiedzania świata, odkrywania jego nowych części. Nie brakowało także ciekawych wynalazków, a najlepszym przykładem multitaskingu, czyli wielozadaniowości ludzi renesansu jest Leonardo da Vinci. Teraz poznaj najważniejsze zasady, jakie obowiązywały w renesansie. Ta epoka była także nazywana odrodzeniem ze względu na duże zmiany, jakie dokonały się w mentalności człowieka w stosunku do koncepcji dominujących w średniowieczu. Religia wprawdzie nie zniknęła i nadal jest ważna w życiu człowieka, ale nie ma już mowy o takiej dominacji tego typu tematyki, jaka miała miejsce wcześniej. Podkreśla to wyraźnie nazwa – odrodzenie, nadejście czegoś nowego. Jednak odrodzenie sygnalizuje również powrót do pewnych zapomnianych idei. W tym przypadku są to przede wszystkim ideały filozofii starożytnej: stoicyzm i epikureizm. W renesansie następuje bardzo wyraźne ich odrodzenie. Na tej planecie można znaleźć wiele różnych prądów religijnych i umysłowych, ale szczególnie istotne są dwa – humanizm i reformacja. Humanizm to prąd, który podstawowym obiektem swojego zainteresowania uczynił człowieka. Stoi on w opozycji do średniowiecznego teocentryzmu, czyli koncepcji stawiającej w centrum uwagi Boga. Humanizm zajmuje się miejscem człowieka w świecie, jego relacją z Bogiem, ale także naturą ludzką. Człowiek interesował humanistów niemal pod każdym możliwym względem. Dobrze pokazuje to naczelne hasło prądu, czyli słowa Terencjusza: człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce. Nie bez powodu to czas wielkich odkryć geograficznych i pierwszych ważnych odkryć w dziedzinie astronomii. To też epoka, w której żył Giordano Bruno, którego teorie wyprzedzały ówczesną naukę i którego stawia się obok Mikołaja Kopernika. Kluczowym pytaniem, które stawiali sobie twórcy i filozofowie było to, jaka jest droga do szczęścia i w jaki sposób je osiągnąć. Ponownie rozgorzała więc dyskusja nad stoicyzmem. Renesans to również czas reformacji zapoczątkowanej w roku tysiąc pięćset siedemnastym przez Marcina Lutra. W jego ślady poszedł między innymi Jan Kalwin. Celem reformacji było odnowienie Kościoła rzymskokatolickiego. Chodziło przede wszystkim o zmianę niektórych doktryn i zasad, a także o walkę z nepotyzmem, rozpustą i rozkładem ideałów w Kościele. Rozpad struktur wewnętrznych i upadek moralny przyczynił się do pytań o zasady funkcjonowania kościoła. W efekcie reformacji pojawiły się nurty protestanckie takie jak kalwinizm, luteranizm, arianizm, a także anglikanizm, choć w tym ostatnim przypadku historia jest nieco bardziej skomplikowana. Czas poznać szczególnych mieszkańców planety renesans. Bardzo ważnymi postaciami światowego renesansu byli: Leonardo da Vinci i Michał Anioł. Warto pamiętać także o Niccolo Machiavellim. W dziele pod tytułem Próby prowadził on rozważania nad ludzkim życiem, podobnie jak Erazm z Rotterdamu. To właśnie oni byli najsłynniejszymi filozofami tamtego czasu. Warto poznać również Tomasza Morusa, autora Utopii. To dzieło, które dało początek bardzo ważnej literackiej tradycji utworów dotyczących idealnego albo antyidealnego świata. Z polskich twórców należy wymienić Jana Kochanowskiego – autora Trenów, Fraszek czy Odprawy posłów greckich. Nie można również zapominać o jego wielkim poprzedniku – Mikołaju Reju. To jemu zawdzięczamy słynne powiedzenie: Polacy nie gęsi, swój język mają, które symbolicznie zapoczątkowało pisanie literatury w języku narodowym. Był to prąd silnie obecny w całej Europie. Na koniec warto dowiedzieć się, jakie skarby można znaleźć na planecie zwanej renesansem. Najważniejsze skarby literatury renesansowej na świecie to między innymi: Dekameron Boccaccia, utwory Petrarki, Gargantua i Pantagruel Françoisa Rabelais'go oraz dramaty Szekspira. Z polskiej literatury warto wymienić: Krótką rozprawę między Panem, Wójtem i Plebanem Mikołaja Reja. Poeta krytykuje w tym utworze wszystkie trzy stany społeczne, pokazuje konflikt między nimi i napomina szlachciców, którzy powinni być dobrymi i sprawiedliwymi gospodarzami, szanującymi tradycję, prawdomównymi i niezależnymi. Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja. Autor opisuje trzy etapy życia człowieka - młodość, wiek średni i starość i wskazuje na przymioty, które należy rozwijać w każdym z tych okresów. Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego. To tragedia inspirowana Iliadą Homera. Nie jest jednak poświęcona historii Heleny i Parysa, ale państwu polskiemu i jego problemom. Fraszki, Pieśni i Treny również Jana Kochanowskiego: Fraszki można podzielić na żartobliwe, biesiadne, miłosne, filozoficzne, na przykład O żywocie ludzkim oraz autotematyczne i autobiograficzne, jak utwór Do fraszek. Pieśni są mocno inspirowane pieśniami Horacego, głoszą pochwałę życia i zainteresowanie człowiekiem. Widać w nich wpływ stoicyzmu i epikureizmu oraz uznanie zasady złotego środka. Z kolei Treny powstały po śmierci ukochanej córeczki poety, Urszulki. Stanowią zapis ojcowskiego żalu za dzieckiem, a jednocześnie są ważną rozprawą filozoficzną ze stoicyzmem. Epoki literackie – barok Planeta ta może się wydawać kompletnie oderwaną od rzeczywistości. Jednak to tylko pozory. I w tym przypadku można odnaleźć wiele wątków podobnych do współczesności. A teraz małe zadanie. Zastanów się, dlaczego tak bardzo trudno osiągnąć dziś równowagę między duszą a ciałem, między wzniosłymi ideałami a modnymi trendami takimi jak świat Instagrama i konieczność bycia cały czas na topie. Barokowi twórcy też się nad tym głowili i o tym mówili, tylko nieco innymi słowami. Na tej planecie pojawili się również radykalni zwolennicy powrotu do dominacji religii. Są to czasy Inkwizycji, indeksu ksiąg zakazanych, ale i jezuitów, którzy dla społeczeństwa i literatury zrobili bardzo wiele. Teraz poznaj zasady, którymi kierowali się barokowi myśliciele. Na początek warto podkreślić, że nazwa barok pochodzi z języka portugalskiego i oznacza perłę, czyli rzecz niezwykle cenną i rzadką, o nieregularnym kształcie. Bardzo dobrze oddaje to idee epoki, która tak w sztuce, literaturze, jak i architekturze wyróżniała się różnorodnością, kontrastem, dynamiką i przepychem. Barok to planeta, która łączy przeciwieństwa. Bazuje przede wszystkim na antytezach i wzajemnie wykluczających się wizjach, które próbowano łączyć w zaskakujące kompozycje słowne czy artystyczne. U schyłku renesansu w miejsce ładu, harmonii życia i tolerancji wyznaniowej pojawiły się wojny religijne, zarazy, epidemie i nieustannie towarzyszący ludziom niepokój. Wartości ziemskie zaczęły być przeciwstawiane wiecznym, podobnie jak w średniowieczu. Jednak w baroku ścierały się one jeszcze mocniej i jedna wcale nie dominowała nad drugą. Twórcy i myśliciele barokowi zakładali, że człowiek świadomie przyjmuje w swoim życiu konkretną postawę. Opiera się ona na wyborze między skrajnie różnymi ścieżkami, którymi można podążać. Człowiek musi wybrać między miłością do grzesznych uciech nietrwałego świata ziemskiego a trudnym dążeniem do życia wiecznego. Toczy on nieustanną walkę z szatanem, który ciągle go kusi. Chętnie cieszy się urokami świata doczesnego, którego ponętny obraz często wygrywa z pragnieniem życia wiecznego. Człowiek jest kruchy i słaby, jego ciało rządzi się swoimi prawami, a dusza swoimi. Bardzo dobrze pokazywali to w swoich dziełach zarówno Mikołaj Sęp Szarzyński, jak i Blaise Pascal, autor słynnego zakładu, według którego lepiej jest wierzyć niż nie wierzyć. Ten wybór to pewnego rodzaju zakład o życie wieczne. W Polsce barok to także czas dominacji sarmatyzmu. Określenia tego używa się w stosunku do polskiej kultury szlacheckiej od schyłkuq czternastego do pierwszej połowy osiemnastego wieku. Sarmatyzm cechował przede wszystkim konserwatyzm, nietolerancja polityczna, religijna i kulturowa. Dotyczy to również wolności osobistej, znanej jako liberum veto, a także skłonności do rozbojów, pijaństwa, rozpusty. Dobrym przykładem dzieła w duchu sarmatyzmu są Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. Czas poznać szczególnych mieszkańców planety pod nazwą barok. W baroku znaczącą rolę odgrywali filozofowie, którzy próbowali w różny sposób opisywać świat. Na przykład Pascal, poza sformułowaniem swojego zakładu, spisał słynne Myśli. Kartezjusz budował wiarę w potęgę rozumu, czego wyrazem było znane stwierdzenie Cogito ergo sum, czyli myślę więc jestem. Baruch Spinoza jako panteista twierdził, że wszystko jest częścią Boga. Z kolei Gottfried Wilhelm Leibniz przekonywał, że żyjemy na najlepszym ze światów, a cały świat składa się z niezależnych od siebie monad. Najsłynniejszą postacią kontrreformacji, która miała przywrócić porządek wiary, był Jan od Krzyża, słynny mistyk. Podczas Soboru Trydenckiego znaczenie zyskali jezuici, którzy przejęli nauczanie w bardzo wielu państwach Europy. Barok to także czas słynnych naukowców – Isaaka Newtona, Galileusza i Francisa Bacona, który zbudowali podwaliny nowoczesnej nauki. W sztuce pamiętać należy o takich malarzach jak: Rembrandt, Rubens, El Greco, Caravaggio czy Velasquez. W tym czasie dynamicznie rozwijała się również architektura. Jej wybitnymi przedstawicielami byli: Giovanni Lorenzo Bernini i Borromini Tylman z Gameren. Na koniec jeszcze najważniejsze skarby baroku. Oto one. Niektórzy twierdzą, że literatura barokowa stała na niskim poziomie. Funkcjonował indeks ksiąg zakazanych, należało pisać według określonych zasad. Wszystko to jest prawdą, ale nie oznacza to wcale, że nie powstawały wielkie dzieła. I tak wymienić można chociażby następujące pozycje: Życie snem Pedra Calderona de la Barki, Don Kichota Miguela Cervantesa, tragedię Pierre’a Corneille’a pod tytułem Cyd, komedię Moliera – słynnego Świętoszka, tragedie Jeana Baptiste Racine’a, które odnosiły się do wątków antycznych, między innymi w utworze Fedra. Nie można zapomnieć także o poemacie epickim Johna Miltona Raj utracony. Jest on jedną z najsłynniejszych realizacji barokowego klasycyzmu. A co działo się w Polsce? Przekonajmy się. Generalnie dominowały dwa nurty: pierwszy z nich, nurt ziemiański, był uprawiany przez średnią szlachtę. Słynne skarby to przede wszystkim poezja Zbigniewa Morsztyna, Wojna chocimska Wacława Potockiego oraz Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska. We wszystkich wymienionych utworach można zauważyć nacisk na swojskość, wartości ziemiańskie, rodzinność. Dzieła te pokazują także charakterystyczną dla tej epoki nietolerancję religijną oraz specyficzne podejście do walki za ojczyznę. drugi nurt w polskiej literaturze barokowej to nurt dworski. Jest on bardziej filozoficzny, a przy tym kunsztowny i zawiły. Utwory pełne są paradoksów, antytez, pytań retorycznych, skomplikowanych zabiegów wersyfikacyjnych. W takim stylu pisali między innymi Jan Andrzej Morsztyn i Daniel Naborowski. Nie można zapominać także o Mikołaju Sępie Szarzyńskim i jego sonetach, które prezentowały walkę, jaką toczy człowiek. Warto zapamiętać tytuł słynnego sonetu: O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem. Epoki literackie - oświecenie Oświecenie to planeta filozofów. Dominował na niej rozum, dążenie do pogłębiania wiedzy i przekazywania jej innym. Nie bez powodu jednym z najsłynniejszych projektów tamtego okresu była Encyklopedia Francuska, do której hasła pisał między innymi Wolter. Początków oświecenia trzeba jednak szukać w siedemnastym wieku. Uznaje się bowiem, że to Kartezjusz dał początek nowoczesnemu racjonalizmowi, a jego uczeń – Baruch Spinoza, rozpowszechnił przekonania, według których racjonalizm odrzuca dogmaty wyznaniowe. To z kolei spowodowało, że racjonaliści podzielili się na ateistów, czyli niewierzących w Boga, i deistów. Ci ostatni twierdzili, że Bóg jedynie stworzył świat, nakręcił go niczym wielki zegarmistrz, a potem zostawił swojemu biegowi. Literatura powstająca w takim klimacie była dość mocno dydaktyczna. Zdarzały się jednak wyjątki. Czas na poznanie zasad, którymi kierowali się myśliciele z planety oświecenie. Główne założenia oświecenia to: wolność narodowa, racjonalizm, naukowe spojrzenie na świat i empiryzm. Twórcą ostatniego nurtu był Francis Bacon - angielski filozof, który twierdził, że świat można poznawać tylko przez doświadczenie. Swoją cegiełkę dołożył też John Locke. Uznał on, że w chwili urodzenia umysł ludzki jest niczym tabula rasa, czyli niezapisana karta, która zapełnia się pod wpływem doświadczeń kształtujących ludzką osobowość. Warto pamiętać, że pod koniec oświecenia pojawi się także Jacques Rousseau, który powiedział, że człowiek jest na początku dobrym dzikusem, a dopiero kultura i rozwój zmieniają go w nie zawsze dobrego, cywilizowanego człowieka. Ta filozofia to początek sentymentalizmu, który z kolei zapowie romantyzm. Zanim jednak rozprzestrzenił się on na dobre, w Polsce i Europie dominował wiek rozumu. Można było zauważyć niezwykły pęd do wiedzy, silny rozwój oświaty i powstanie wielu nowych instytucji społecznych. Skrytykowane zostały pozostałości systemu feudalnego. W Polsce to także schyłek niepodległości kraju, okres bardzo dynamicznych zmian, czasy Sejmu Czteroletniego, Konstytucji Majowej, powstania kościuszkowskiego, ale i rozbiorów Rzeczpospolitej. W oświeceniu wydarzyło się również wiele dobrego dla kraju: powstały tak ważne czasopisma, jak Monitor, otwarto pierwszą w Polsce bibliotekę publiczną, zaczął działać Teatr Narodowy pod dyrekcją Wojciecha Bogusławskiego, wydawano bardzo dużo dzieł naukowych, a Stanisław August Poniatowski, mecenas sztuki, organizował tak zwane obiady czwartkowe. Warto teraz poznać szczególne osobistości epoki oświecenia. Tak jak i w poprzednich epokach, ważną rolę pełnili filozofowie, a wśród nich między innymi Wolter, John Locke, Francis Bacon i Denis Diderot. W Polsce wyjątkowo ważną postacią był ostatni król Polski – Stanisław August Poniatowski. To właśnie on w dużej mierze doprowadził do rozwoju oświaty i kultury. Wspierali go wybitni literaci tacy jak Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz czy Julian Ursyn Niemcewicz. Ich utwory miały dydaktyczno-satyryczny charakter. Warto również pamiętać o myślicielach polityczno-społecznych, takich jak Hugo Kołłątaj czy Stanisław Staszic. A na koniec podróży poprzez oświecenie przyjrzyjmy się największym skarbom tej epoki. W oświeceniu znaleźć można bardzo wiele dzieł o dydaktycznym charakterze. Do światowej klasyki należy powiastka filozoficzna Woltera pod tytułem Kandyd. Główny bohater utworu – Kandyd, w czasie podróży po świecie uświadamia sobie, że wszędzie panuje zło, oszustwo i nietolerancja. Nie ma więc sensu szukać idealnego świata, bo ten nie istnieje. Zamiast tego należy uprawiać własny ogródek, a więc mimo różnych przeszkód realizować swoje cele i nie załamywać się z powodu przeciwności losu. W Polsce w twórczości o charakterze dydaktycznym prym wiódł Ignacy Krasicki. Dobrze znane są przede wszystkim jego bajki, w których autor krytykował pychę i głupotę ludzką. Nie była to jednak otwarta krytyka. Krasicki posługiwał się postaciami zwierząt, które były maskami określonych charakterów i zachowań. Najsłynniejsze bajki to między innymi: Szczur i kot, Ptaszki w klatce czy Jagnię i wilcy. Krasicki sięgał również po bardziej bezpośrednią metodę krytyki, jaką była satyra. Najsłynniejszym utworem z tego gatunku jest satyra Do króla, która tylko z pozoru wydaje się atakiem na władcę. Autor rozprawił się w niej przede wszystkim z sarmatami, którzy sprzeciwiali się byli potrzebnym i pożytecznym reformom. Z kolei w satyrze Pijaństwo poeta skrytykował największą narodową przywarę, czyli nadużywanie alkoholu. Warto podkreślić, że Krasicki jest także autorem pierwszej polskiej powieści, czyli Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Wśród autorów, którzy także poruszali problemy społeczeństwa był także Adam Naruszewicz. W satyrze Chudy literat krytykował on ciemnotę szlachty. Innym wybitnym twórcą tego okresu był Julian Ursyn Niemcewicz, który podczas obrad Sejmu Wielkiego napisał komedię polityczną pod tytułem Powrót posła. Epoki literackie - romantyzm Bez wątpienia romantyzm to jedna z najważniejszych epok dla polskiej literatury. Do tej pory w najnowszej literaturze dostrzec można bowiem pewne ślady oddziaływania tej epoki. Maria Janion nazwała to kiedyś paradygmatem romantycznym, który odcisnął trwałe piętno na polskiej kulturze, a więc i na polskim myśleniu o narodzie, poświęceniu, polityce czy relacjach z innymi państwami. Kilka razy wieszczono już upadek tego paradygmatu, ale wszystko wskazuje na to, że wciąż funkcjonuje on w wyobraźni wielu osób. Na początek przyjrzyjmy się zasadom, jakie panowały na planecie romantyzm. Romantyzm obfitował w wiele niewiarygodnych wręcz koncepcji, niejednokrotnie oderwanych od rzeczywistości. Słuchając o romantycznym mistycyzmie czy przekonaniu o mesjańskiej roli Polski, można odnieść wrażenie, że to czysta abstrakcja. Jednak to tylko pozory. Jeśli zastanowimy się głębiej, to obie koncepcje nadal funkcjonują w wyobraźni wielu Polaków. Polski romantyzm był nieco przesunięty w czasie w stosunku do europejskiego o dwadzieścia lat. W Europie Zachodniej zapowiadały go dzieła Jacques’a Rousseau i sentymentalizm oraz niemieckie Sturm und Drang, czyli okres burzy i naporu. Była to druga połowa osiemnastego wieku. Za symboliczny początek romantyzmu w Europie uznaje się Rewolucję Francuską. W Polsce kluczowym momentem było wydanie Ballad i romansów Adama Mickiewicza. Warto wiedzieć, że polski romantyzm to przede wszystkim romantyzm emigracyjny. Kluczowym momentem było Powstanie Listopadowe z tysiąc osiemset trzydziestego roku i jego upadek. Po tym wydarzeniu większość polskiej inteligencji wyjechała do Francji. Najważniejsze hasła romantyzmu to indywidualizm, kult wolności jednostki i narodu, kult młodości oraz zwątpienie w wiedzę naukową, która zastąpiona zostanie czuciem i wiarą, czyli zaufaniem własnej intuicji oraz przekonaniem o wielkości wyobraźni i uczuć. Jest to czas narodzin dramatu romantycznego nawiązującego do twórczości Szekspira. Poza nim prym wiodły takie gatunki jak: ballada, powieść poetycka, poemat dygresyjny. Demonstrował on romantyczną fragmentaryczność, łączenie różnych gatunków i swobodę kompozycyjną. Teraz dowiedzmy się, jakie były koncepcje i idee romantyzmu. Wśród nich można wymienić między innymi: irracjonalizm - to wiara w pozarozumowe poznanie świata, skoncentrowanie się na uczuciach, wierze, wizjach, mistycyzm – ten nurt zakładał, że ze światem nadprzyrodzonym można kontaktować się poprzez wizje i sny, historyzm – w tym przypadku istotne było zainteresowanie losami swojego kraju i całego świata, czerpanie inspiracji z historii, ludowość – oznacza wiarę w lud nieskażony kulturą, która w życiu ufa prostocie i intuicji. Dzięki temu jest szansa na kontakt z rzeczywistością nadprzyrodzoną. Można też zaobserwować również zainteresowanie obyczajowością i wierzeniami ludowymi, orientalizm – oznacza fascynację kulturą Wschodu, co widoczne jest między innymi w tym, że akcja wielu utworów osadzona została właśnie w krajach Wschodu, a w dziełach występują bohaterowie ze wschodnich krajów. bajronizm – ten nurt promował szczególny typ bohatera - prawdziwego i dumnego indywidualistę. werteryzm – dla tej koncepcji charakterystyczna była postawa bohatera - nadwrażliwego i nadmiernie przeżywającego silne uczucia. mesjanizm – oznacza wiarę w posłannictwo narodu polskiego i jego misję odkupienia Europy. Mesjanizm był także koncepcją stosowaną w stosunku do indywidualnych bohaterów poświęcających się w imię odkupienia narodu. Czas poznać szczególnych mieszkańców planety romantyzm. W Europie było wielu wybitnych twórców, którzy pisali wybitne dzieła. Warto pamiętać o następujących postaciach: Rousseau, który w sentymentalizmie zapowiadał nadejście romantyzmu, Johann Wolfgang Goethe, którego Cierpienia młodego Wertera zapoczątkowały szczególny typ bohatera, a kolejne dzieło - Faust - zawładnął wyobraźnią twórców kolejnych epok, Fryderyk Schiller, czyli buntownik i pesymista, którego bohaterowie zawsze ponosili klęskę w starciu ze światem. W Anglii najważniejszym przedstawicielem romantyzmu był George Gordon Byron, w którego Giaurze zaczytywała się cała Europa. Literackich rewolucjonistów nie brakowało także we Francji. Najsłynniejszym był Wiktor Hugo, którego Cromwell ustanowił nowy wzór dramatu. Natomiast w Rosji największym romantykiem był Aleksander Puszkin, twórca między innymi Eugeniusza Oniegina. Kończymy już naszą wyprawę po planecie romantyzm. Jeszcze tylko największe skarby tej epoki i możemy pędzić romantyzm może pochwalić się całą skrzynią literackich skarbów. Nie sposób ich wszystkich wymienić. Tylko wśród dzieł Adama Mickiewicza można wymienić między innymi: Ballady i romanse, które w roku tysiąc osiemset dwudziestym drugim stały się symbolicznym początkiem romantyzmu w Polsce. Konrada Wallenroda, w którym po raz pierwszy zastosowany został polski heksametr. Sonety krymskie zainspirowane kulturą Wschodu i wprowadzające nowy język opisu do polskiej literatury. Dziady, których każda część nadal silnie oddziałuje na polską wyobraźnię. Szczególny wpływ miały części druga i trzecia i właśnie do tych fragmentów twórcy wracają najczęściej w kolejnych epokach. Pana Tadeusza, czyli najsłynniejszą polską epopeję narodową. Z kolei drugi polski wieszcz – Juliusz Słowacki – napisał między innymi: Kordiana, który w niecodzienny sposób podejmuje kwestie powstania listopadowego i mesjanizmu polskiego, Balladynę, która do dziś jest jednym z najciekawszych utworów pisanych na wzór Szekspira i opartych na lokalnym kolorycie ludowym, Beniowskiego, czyli najsłynniejszy polski poemat dygresyjny, utwory liryczne takie jak Testament mój, Grób Agamemnona czy Smutno mi Boże. Natomiast trzeci polski wieszcz, Zygmunt Krasiński, jest autorem słynnej Nie-boskiej komedii. W bardzo ciekawy sposób odwraca on motyw wędrówki w zaświatach znany z utworu Dantego. Warto pamiętać również o Norwidzie i jego słynnym Bema pamięci żałobnym rapsodzie czy cyklu Vade-mecum. Innym wybitnym, romantycznym twórcą był Aleksander Fredro, który napisał między innymi Zemstę oraz Śluby panieńskie. Epoki literackie – pozytywizm Pozytywizm to nowa epoka, w której dominowała praca u podstaw, walka o edukację dla najuboższych warstw społeczeństwa i realizm, zarówno w sztuce, jak i w polityce. Skąd wzięły się takie poglądy? Powody są dwa. Po pierwsze, w całej Europie dominowało przekonanie, że społeczeństwo to wielki organizm. Jeśli nie działa choćby jedna jego mała część, to nie uda się wykonać żadnego ruchu. Po drugie – wpływ na filozofię pozytywizmu miały wydarzenia historyczne. W Polsce, po upadku powstania styczniowego w roku tysiąc osiemset sześćdziesiątym czwartym, większość inteligencji była przekonana, że najpierw trzeba zbudować wśród ludzi świadomość narodową, a dopiero później będzie można ich przekonywać do walki zbrojnej. Teraz czas na poznanie najważniejszych zasad pozytywizmu. Warto wiedzieć, że w Europie nie używa się określenia pozytywizm a realizm. Była to dominująca metoda twórcza i hasło epoki. Nazwy pozytywizm używa się jedynie w odniesieniu do literatury polskiej. Może być ona nieco myląca. Dzisiaj pozytywny to przede wszystkim dobry, odpowiedni, właściwy. W epoce pozytywizmu to słowo miało jednak inne znaczenie. Pojęcie zostało zaczerpnięte z Wykładów filozofii pozytywnej Augusta Comte’a. Pozytywny oznaczało wtedy realny, praktyczny i życiowy. W pozytywizmie wielu ludzi patrzyło na życie w bardzo praktyczny sposób. Rozbudowywały się miasta, powstawała infrastruktura. Od roku tysiąc osiemset sześćdziesiątego trzeciego w Londynie działało metro. Niedługo potem Tomasz Edison wymyślił żarówkę. Dosłownie chwilę później pojawił się pierwszy samochód. Silnie rozwijał się przemysł, a Nobel właśnie wynalazł dynamit. Bankowcy już się szykowali do ataku, a rewolucja przemysłowa trwała w najlepsze. Społeczeństwo było postrzegane jako mechanizm, który powinien dobrze pracować i działać według określonych zasad. Nie oznacza to jednak, że świat był wtedy idealny. Niższe warstwy społeczeństwa musiały znosić biedę, a niewykształceni mieszkańcy byli wykorzystywani do katorżniczej pracy. W Polsce także rozkwitał przemysł, ale nie na taką skalę, jak we Francji czy w Anglii. Społeczeństwo borykało się z nieco innymi kłopotami. Po upadku powstania styczniowego w zaborze rosyjskim zamknięto Szkołę Główną, utrudniając Polakom dostęp do edukacji. Warto jednak podkreślić, że niezależnie od problemów trapiących kraje Europy, nowa epoka zwróciła się w stronę nauki i praktyczności działań. Naczelne hasła pozytywizmu to między innymi: scjentyzm, czyli zaufanie do nauki bazującej na doświadczeniu i ścisłych analizach rozumowych, traktowanie ich jako jedynych rzetelnych źródeł wiedzy. praktycyzm, oznaczał postulat, aby mierzyć siły na zamiary, stawiać sobie realne i możliwe do osiągnięcia cele. agnostycyzm, u jego podstaw stało przekonanie, że nie wszystko da się ogarnąć rozumem, a to, czego nie da się poznać za jego pomocą, pozostanie niewiadomą. relatywizm - ta koncepcja zakładała względność, a więc zależność od różnych okoliczności takich pojęć jak dobro czy moralność. Polscy pozytywiści głosili ideę pracy zamiast nierównej walki. Kluczowa była praca organiczna. Zakładała ona troskę o każdą warstwę społeczną w imię dobra wspólnego. Chodziło także o otoczenie opieką kobiet i największej w tamtym okresie mniejszości w Polsce, jaką byli Żydzi. Pozytywiści uważali, że trzeba inwestować w rozwój nauki i kształcenie młodzieży, walczyć o równouprawnienie kobiet i umożliwienie im zdobycia wykształcenia i wykonywania pracy zawodowej. Ważna była również praca u podstaw, czyli poświęcenie uwagi najuboższej warstwie społecznej, którą edukować powinni ci, którzy wiedzą więcej. Kluczowa była także kwestia poprawy ich warunków bytowych. Dowiedzmy się więcej na temat mieszkańców planety pod nazwą pozytywizm. Realizm w literaturze najsilniej rozwijał się we Francji, ale i w innych krajach autorzy tworzyli wielkie dzieła. Za czołowych przedstawicieli należy uznać Gustawa Flauberta – autora Pani Bovary, Honore Balzaka, twórcę Ojca Goriot, a także Stendhala, autora powieści Czerwone i czarne. W Anglii w tym samym czasie tworzył Karol Dickens, autor słynnej Opowieści wigilijnej oraz William Thackeray, który napisał kultowe Targowisko próżności. Realizm to także czas, kiedy w Rosji tworzy Fiodor Dostojewski, autor Zbrodni i kary oraz Antoni Czechow, nazywany mistrzem małych form literackich. Jak widać, realizm to czas powstawania unikatowych dzieł światowej literatury. Na koniec krótki przegląd najważniejszych skarbów epoki. Pozytywizm to prawdziwa skarbnica powieści, nowel i opowiadań. Te gatunki literackie były uprawiane najczęściej. Powieści realistyczne pisali między innymi Bolesław Prus, autor Lalki, Eliza Orzeszkowa, autorka powieści Nad Niemnem oraz Henryk Sienkiewicz, autor Rodziny Połanieckich. Istotną rolę odgrywała też powieść historyczna. Królem tej formy literackiej był Sienkiewicz ze swoją Trylogią i Quo vadis, za które otrzymał literacką nagrodę Nobla. Powieść historyczną napisał też Bolesław Prus. Jego Faraon artyzmem dorównuje Lalce. Mniejsze formy prozatorskie nie były też obce Marii Konopnickiej, która napisała między innymi Mendel Gdański, Elizie Orzeszkowej, autorce Gloria victis oraz Prusowi, który stworzył Antka i Kamizelkę. W pozytywizmie nastąpiło odejście od liryki. Najważniejszy poeta tego okresu to Adam Asnyk ze swoim cyklem sonetów Nad głębiami. Epoki literackie - modernizm Modernizm to nowa planeta, którą za chwilę zwiedzimy. Zamiennie używa się nazwy Młoda Polska, ale wyłącznie na określenie polskich zjawisk literackich. Krytycy zaczerpnęli ją z tytułu cyklu artykułów programowych autorstwa Artura Górskiego publikowanych w piśmie Życie w roku tysiąc osiemset dziewięćdziesiątym ósmym. W Europie funkcjonują również Młode Włochy czy Młode Niemcy. Takie nazwy mają sygnalizować istotne zmiany dokonujące się pod koniec dziewiętnastego wieku. Jednak zbiorcza nazwa na wszystkie europejskie prądy to modernizm, co podkreśla nowoczesny i współczesny charakter epoki, która programowo odcinała się od dokonań poprzedników. Czas na przedstawienie najważniejszych zasad modernizmu. Charakterystycznym nurtem, który łączy twórców modernizmu, jest symbolizm. To tendencja do posługiwania się niejednoznacznym, migotliwym symbolem. Ma on stanowić drogę do odkrycia głębszej struktury bytu. Tylko tak, zdaniem modernistów, można było próbować obrazować nieuchwytne stany ludzkiej duszy, przeżycia i doznania. Chodziło o zerwanie z pozytywistycznym realizmem i mimetyzmem na rzecz poszukiwania w świecie jego ukrytych metafizycznych prawd. Symbol miał odwoływać się do intuicji i emocji. To sprawiało, że estetyka modernistyczna była bliska przekonaniom romantyków. Ważna była również synestezja, a więc połączenie w twórczości odwołań do różnych zmysłów. Istotnym nurtem był również impresjonizm, który wywodził się z technik malarskich. Sztuka miała przedstawiać subiektywne odczucia artysty, chwilowe wrażenia, krótkotrwałe momenty percepcji. W malarstwie impresjonistycznym pełno więc plam, szczególnie w przypadku ujęć żywej przyrody, którą twórcy właśnie teraz żywo się zainteresowali. Miało to też swoje odzwierciedlenie w poezji, w której najważniejsze były przeżycia, wrażenia podmiotu lirycznego, odczucia zmysłowe, zapachy, kolory, muzyka. Warto wspomnieć także o fin de siècle, czyli atmosferze końca wieku i związanej z nią dekadentyzm. To bardziej postawa światopoglądowa niż koncepcja artystyczna. Miała ona jednak wpływ na to, co co i w jaki sposób tworzyli artyści. Dekadentyzm był wyrazem przekonania, że zbliża się czas schyłku, końca kultury i cywilizacji, a religia w tej sytuacji nie przynosi ratunku. Dlatego w twórczości modernistów nie brakuje rozpaczy, bólu, marazmu i egzystencjalnego strachu w obliczu odchodzącego świata. Apatia i marazm stały się z czasem pewnego rodzaju modą, która przyczyniła się do powstawania grup cyganerii artystycznej programowo uprawiających dekadentyzm. Teraz czas na przedstawienie mieszkańców planety zwanej modernizmem. Gustawa Flauberta spotkaliśmy już na poprzedniej planecie, ale zalicza się go również do reprezentantów prądów modernistycznych. W powieści realizm wypiera też naturalizm, a to za sprawą Emila Zoli i jego słynnej Nany. Powieść realistyczna miała być niczym lustro przechadzające się po gościńcu i dokładnie rejestrować, co się dzieje. W przypadku naturalizmu główny nacisk twórcy kładli na prezentowaniu najbardziej biologicznych aspektów ludzkiego życia. Także późny Dostojewski ze swoimi słynnymi Biesami zalicza się do tych wyjątkowych postaci, które mieszkają na dwóch planetach. Na scenę wkraczają też nowi autorzy. Wśród nich warto wymienić Tomasza Manna i jego Czarodziejską górę. W dramacie prym wiedli Maurice Maeterlinck i Henryk Ibsen. Ten drugi jest autorem Dzikiej kaczki. Modernizm to jednak przede wszystkim planeta poezji. W tym okresie tworzyli wybitni Francuzi – Charles Baudelaire, autor Kwiatów zła, Artur Rimbaud autor Statku pijanego i Paul Verlaine, autor Niemocy. Warto wspomnieć także o najważniejszych filozofach tej epoki. To między innymi Henri Bergsonie, autor koncepcji intuicjonizmu i twórczej siły, Artur Schopenhauer ze swoim słynnym stwierdzeniem: świat jest moim wyobrażeniem oraz Friedrich Nietzsche, który obnażył obłudę religii i moralności. Na koniec poznajmy najważniejsze skarby modernizmu. Młoda Polska to niewyczerpane źródło przepięknej i uwodzącej poezji. W tym czasie powstało wiele inspirujących i ważnych utworów. Wśród nich można wymienić między innymi: Koniec wieku dziewiętnastego i Melodię mgieł nocnych Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Sny o potędze i Deszcz jesienny Leopolda Staffa, sonety Z chałupy i Dies irae Jana Kasprowicza, a także W mroku gwiazd Tadeusza Micińskiego. Swój pierwszy tomik poezji Sad rozstajny w roku tysiąc dziewięćset dwunastym wydaje Bolesław Leśmian. W Młodej Polsce odradza się również dramat i to pod kilkoma postaciami: dramat naturalistyczny, którego przedstawicielem jest Moralność Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej, dramat symboliczny, a więc przede wszystkim Wesele Stanisława Wyspiańskiego, i dramat ekspresjonistyczny, między innymi Kniaź Potiomkin Tadeusza Micińskiego.
W literaturze behawioryzm przejawiał się w rezygnacji z introspekcji, w redukcji do minimum komentarza autorskiego na rzecz bezpośredniej prezentacji zachowań bohaterów. W literaturze polskiej elementy behawioryzmu można zaobserwować u J. Iwaszkiewicza, Z. Nałkowskiej, M. Hłaski, T. Różewicza.
Czy tobie też wkładano do głowy, że nic nie przychodzi łatwo i trzeba walczyć ze swoimi słabościami? Nic bardziej mylnego!Klucz do sukcesu jest dużo prostszy: odkryj swoje naturalne talenty i spraw, by stały się twoją supermocą! Zmień życie zawodowe, zacznij lepiej zarabiać i znajdź pasję, która przyniesie ci ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent?Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Z opinii o autorce:Praca z Malwiną to kruszenie swoich słabości i odważne realizowanie celów. Krok po kroku, delikatnie, ale równocześnie bardzo konkretnie zadaje pytania sięgające sedna, których sama bym sobie nie zadała. […] Dodatkowo jako kobieta doskonale rozumie jak ważne jest pogodzenie bycia matką i spełnioną zawodowo GrzywaczJestem pod wrażeniem profesjonalizmu Malwiny, jej wiedzy i doświadczenia. Miałam przyjemność skorzystać z konsultacji u niej i polecam je każdemu, kto chce odkryć swoje talenty i dobrze zrozumieć swoje mocne strony. Joanna CeplinBardzo się cieszę, że mam możliwość współpracy z Malwiną. Jest niezwykle kompetentną, rzetelną, pomysłową, pełną pozytywnej energii i pasji osobą, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem oraz inspiruje do działania. Karol CiszakDzięki Malwinie […] uświadomiłam sobie potęgę własnego potencjału. To potencjał godny mitologicznej bogini. Każdy z nas go MichalikSzczerze polecam współpracę z Malwiną, która jest osobą ciepłą, zaangażowaną, ale przede wszystkim w 100% profesjonalną. Wspólnie pracujemy nad moimi talentami, co realnie pozwala mi sięgać po PrzeździeckaMalwina Faliszewska – certyfikowana coachka mocnych stron Instytutu Gallupa oraz International Coaching Federation, ekspertka w obszarze Diversity & Inclusion, mentorka wspierająca w świadomym rozwoju kariery i budowaniu pewności siebie. W 2018 roku wystąpiła na konferencji TEDx Warsaw Women. Prowadzi popularny podcast Sięgaj po więcej. Jej misją jest ośmielanie kobiet do tego, by w pełni wykorzystywały własny potencjał i osiągały sukcesy na miarę swoich niezwykłych opis pochodzi od wydawcy.
Wprowadził bohatera ze słabościami, targanego namiętnościami oraz strachem przed odrzuceniem. Najważniejsze jest to, iż nie są to osoby, które można potraktować symbolicznie. Mamy tutaj przede wszystkim jednostkę osamotnioną ze stłamszoną seksualnością, walczącą ze wszystkimi przeciwnościami losu.
Czy tobie też wkładano do głowy, że nic nie przychodzi łatwo i trzeba walczyć ze swoimi słabościami? Nic bardziej mylnego! Klucz do sukcesu jest dużo prostszy: odkryj swoje naturalne talenty i spraw, by stały się twoją supermocą! Zmień życie zawodowe, zacznij lepiej zarabiać i znajdź pasję, która przyniesie ci radość. Uwielbiasz ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent? Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną stronę. Ta książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje życie. Nie trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Z opinii o autorce: Praca z Malwiną to kruszenie swoich słabości i odważne realizowanie celów. Krok po kroku, delikatnie, ale równocześnie bardzo konkretnie zadaje pytania sięgające sedna, których sama bym sobie nie zadała. […] Dodatkowo jako kobieta doskonale rozumie jak ważne jest pogodzenie bycia matką i spełnioną zawodowo kobietą. Danuta Grzywacz Jestem pod wrażeniem profesjonalizmu Malwiny, jej wiedzy i doświadczenia. Miałam przyjemność skorzystać z konsultacji u niej i polecam je każdemu, kto chce odkryć swoje talenty i dobrze zrozumieć swoje mocne strony. Joanna CeplinBardzo się cieszę, że mam możliwość współpracy z Malwiną. Jest niezwykle kompetentną, rzetelną, pomysłową, pełną pozytywnej energii i pasji osobą, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem oraz inspiruje do działania. Karol CiszakDzięki Malwinie […] uświadomiłam sobie potęgę własnego potencjału. To potencjał godny mitologicznej bogini. Każdy z nas go ma. Monika Michalik Szczerze polecam współpracę z Malwiną, która jest osobą ciepłą, zaangażowaną, ale przede wszystkim w 100% profesjonalną. Wspólnie pracujemy nad moimi talentami, co realnie pozwala mi sięgać po więcej. Ewa Przeździecka Malwina Faliszewska – certyfikowana coachka mocnych stron Instytutu Gallupa oraz International Coaching Federation, ekspertka w obszarze Diversity & Inclusion, mentorka wspierająca w świadomym rozwoju kariery i budowaniu pewności siebie. W 2018 roku wysta?piła na konferencji TEDx Warsaw Women. Prowadzi popularny podcast Sięgaj po więcej. Jej misją jest ośmielanie kobiet do tego, by w pełni wykorzystywały własny potencjał i osiągały sukcesy na miarę swoich niezwykłych możliwości. Powyższy opis pochodzi od wydawcy. Zamieszczenie recenzji nie wymaga logowania. Sklep nie prowadzi weryfikacji, czy autorzy recenzji nabyli lub użytkowali dany produkt.
W naszej kulturze pierwszy przykład tego konfliktu znajdujemy w biblijnej Księdze Rodzaju, gdzie człowiek wybrawszy zło skazuje się tym samym na wieczną tułaczkę i cierpienie. Dobrym przykładem walki, jaką toczą ze sobą te dwa pierwiastki, są dzieje Makbeta, a dokładnie rzecz ujmując jego duszy.
Od zarania ludzkości człowiek spotykał się z sytuacjami, które wydawały mu się niepożądane. Inne przynosiły mu korzyści. Pojęcie dobra i zła były zapewne jednymi z pierwszych pojęć abstrakcyjnych w jego języku. Z czasem nazwał rzeczy i istoty dobrymi lub złymi, potem ucieleśnił zło i obdarzył osobowością dobro. Tak narodziły się diabły i anioły, tak powstały pogańskie bóstwa. Świat wydał się człowiekowi areną nieustannych zmagań dobra ze złem. Godził się z tym lub buntował, modlił się i wierzył w rychłe zakończenie zarania ludzkości człowiek spotykał się z sytuacjami, które wydawały mu się niepożądane. Inne przynosiły mu korzyści. Pojęcie dobra i zła były zapewne jednymi z pierwszych pojęć abstrakcyjnych w jego języku. Z czasem nazwał rzeczy i istoty dobrymi lub złymi, potem ucieleśnił zło i obdarzył osobowością dobro. Tak narodziły się diabły i anioły, tak powstały pogańskie bóstwa. Świat wydał się człowiekowi areną nieustannych zmagań dobra ze złem. Godził się z tym lub buntował, modlił się i wierzył w rychłe zakończenie bojów. Ciągle nie dostrzegał w sobie możliwości wpływania na ich wynik. Swoje wątpliwości przedstawił w eposach i mitach, swoje nadzieje w baśniach. Człowiek wciąż pragnął poznać przyczyny zła i tęsknił za dobrem. Nieustannie wydawało mu się, że czynnik wywołujący zło zawsze można usunąć. Zły człowiek zawsze mógł być ukarany lub unicestwiony. Wystarczyło tylko znaleźć odpowiedniego do tego zadania człowieka lub poprosić o pomoc bóstwo. Tak jest do dzisiaj. Dobro i zło są w opozycji do siebie, ale jednocześnie jedno nie może istnieć bez drugiego. Warto zauważyć, że literatura fantasy właśnie na tej opozycji buduje cały swój świat. Dobro i zło to dwie antagonistyczne siły trzymające ten świat w całości. Literatura, kreując swych bohaterów, zwłaszcza tych, którzy wybierali dobro, dawała równocześnie gotowe wzorce zachowań i osobowości. Pokazywała, w jaki sposób powinien zachowywać się człowiek danej podstawie prezentacji kilku wybranych utworów z gatunku fantasy podejmę próby analizy funkcjonowania motywu dobra i zła na świecie. W tych rozważaniach drogowskazem będą dla mnie słowa Aldusa Huxleya: „Bezwzględne zło wywołuje konieczność istnienia bezwzględnego dobra”Z Sapkowskiego możesz podać watek Jeża czy Pavetty, a z bestii przedstawić np. kikimorę czy polimorficzną Bruxę- walka z nimi będzie triumfem Geralta. Tu Zło czai się wszędzie, ale świat, choć ponury, pseudośredniowieczny, jest ciekawy, spróbuj go wiec ciekawie opisać komisjii. Powieść Johna Ronalda Reuela, in. Tolkiena, pt. „Władca pierścieni” reprezentująca gatunek literatury fantastycznej stanowi typowy przykład literatury z przesłaniem klasycznym – walki dobra ze złem. Trylogia Tolkienowska składa się z części o tytułach: Drużyna Pierścienia, Dwie wieże i Powrót króla. Przewodnią postacią powieści jest Hobbit Frodo, który podejmuje się misji poniesienia Pierścienia Jedynego, który umożliwia władcy zła, Sauronowi, objęcie władzy nad światem, przez Śródziemie, do Mordoru, do Szczelin zagłady znajdujących się na Górze Przeznaczenia. Nie wierzy, że wróci z tej wyprawy, ale wie, że dobro całego świata wymaga poświęcenia. Zachowuje przy tym skromność, nie udając, że się nie boi. Paradoksalnie to daje mu siłę, by zrealizować zadanie. W czasie pełnienia misji przez Froda, w Śródziemiu także rozgrywają się ważne wydarzenia: plemiona się jednoczą, obok siebie w walce ze złem stają: elfy, krasnoludy, ludzie. Wspomagają ich czarodzieje, którzy również muszą określić, po stronie jakich wartości staną. Gandalf wybiera dobro, zaś Saruman – zło. Jednak ostatecznie zło przegrywa, na tron Gondoru wraca prawowity władca: Aragon, syn Aratorna. Po raz kolejny w dziejach świata udaje się zapobiec wielkiej katastrofie. „Nic nie jest złe na początku” To ontologiczne założenie jest podstawą mitycznego świata, jakim jest Śródziemie stworzone przez Tolkiena. Trzeba kategorycznie podkreślić, że autor wyeksponował sprzeczne siły Dobra i Zła po to, aby niejako dać odpór zgniliźnie moralnej świata za czasów wojny Tolkiena było to, że każda wolna istota musi w swym życiu podejmować decyzje, wybierać priorytety i dążyć do nich. Wybór Dobra oznacza doskonalenie się, wzrastanie w nim i spełnienie, podczas gdy zaprzedanie się Złu jest równoznaczne z samozagładą. Skoro więc Dobro pociąga ze sobą takie korzyści, dlaczego tak wielu wybiera Zło? Otóż dlatego, że z wyborem Dobra wiąże się ogromny wysiłek. Samodoskonalenie, zmaganie z własnymi słabościami czy też ograniczeniami oznacza ciężką, mozolną niekiedy pracę, a na efekty trzeba nierzadko pracować całe życie. Po przeanalizowaniu dzieł Tolkiena wiem już, że słabi ludzie wybierają to, co łatwe, a nie to, co słuszne. Łatwiej jest przecież zabijać, niszczyć i kraść niż tracić całe życie na „nieefektowne bycie dobrym”.
Cechy literatury barokowej. Człowiek - "trzcina myśląca" - odzwierciedlenie niepokojów egzystencjalnych epoki baroku w literaturze. W renesansie człowiek postrzegał świat jako uporządkowane dzieło boskie, w którym miał on realizować swoje pragnienia, ambicje. Sam Bóg był Kimś, kto był przy człowieku non stop, w każdej chwili
Przemiana wewnętrzna to proces duchowo-emocjonalny polegający na zmianie światopoglądu, postaw życiowych, hierarchii wartości i sposobu postrzegania świata. Pod jej wpływem następuje w człowieku głęboka metamorfoza, która może, choć nie musi iść w parze ze zmianami zewnętrznymi w wyglądzie. Przemiana stała się częstym motywem literackim wykorzystywanym do kreacji bohaterów jako istotnego elementu określającego ich osobowość. Bardzo dobrze widać to na przykładzie postaci wywodzących się z dzieł fantastycznych, których metamorfozy będą przedmiotem mojego dzisiejszego wystąpienia. Z czego wynikają ich przemiany? Jakie są ich skutki? W jaki sposób one przebiegają? Na te oraz inne pytania związane z motywem przemiany jako ważnym elementem kreacji bohaterów literatury fantastycznej odpowiada niniejsza praca. Wiedźmin – przemiana Ciri Saga Andrzeja Sapkowskiego opowiada o dziejach Geralta, czyli tytułowego Wiedźmina zajmującego się polowaniem na potwory. Jedną z najważniejszych bohaterek pięcioksięgu jest księżniczka Ciri, przeznaczona Geraltowi z uwagi na prawo niespodzianki. Poznajemy ją jako małą i pyskatą dziewczynkę, która zostaje wychowana przez babkę. Jako dziecko oprócz arogancji i bezczelności niczym nie odróżnia się od rówieśników, a jej hobby to mistrzowsko rozwinięta umiejętność jazdy na łyżwach. Ciri zaczyna przechodzić metamorfozę w momencie, gdy zostaje wysłana na edukację wiedźmińską, gdzie doskonali się w sztuce posługiwania się mieczem i objawia talenty magiczne, w efekcie czego przechodzi pod opiekę czarodziejki Yennefer. Edukacja wiedźmińska i magiczna sprawia, że Ciri odkrywa swoje potężne moce i staje się osobą świadomą własnych możliwości. Pod wpływem rozmaitych przygód bohaterka sagi coraz bardziej dojrzewa i zaczyna rozumieć, że jest potężną istotą i ma ogromne znaczenie dla losów świata. Pobyt u Szczurów sprawia, że przeistacza się w wyrachowaną i cyniczną kobietę, dla której życie przestaje mieć wartość, a zabijanie traktuje jak zabawę. W Dun Dare zabija zbójców czyhających na jej życie, a w Wieży Jaskółki morduje niemal wszystkich ludzi koronera. Za sprawą magicznych mocy Ciri potrafi przemieszczać się pomiędzy wymiarami i różnymi światami, a kiedy powraca do swojej rzeczywistości, na zamku Stygga zabija Leo Bonharta. Z kolei na zamku Montecalbo dowiaduje się, że jest przeznaczeniem jest kierowanie losami świata, co uświadamia jej również elf Avallac. Ostatecznie przenosi się do Anglii z czasów króla Artura. Ciri to bohaterka, która w trakcie cyklu dojrzewa i dorośleje, zmieniając się na oczach czytelnika z małej dziewczynki w dojrzałą kobietę, zdolną do zabijania, okrutną dla wrogów i gotową do najbardziej heroicznych zachowań w celu przeżycia. Z marudnego i rozkapryszonego dziecka przeistacza się w potężną, silną, zdecydowaną, upartą i niezależną wiedźminkę. Ciri przechodzi przemianę nie tylko osobowościową, ale również fizyczną, co symbolizują jej niezwykłe umiejętności walki, zręczność, siła, szybkość oraz zdolność posługiwania się magią. Ciri to przykład metamorfozy małego i nieświadomego swojego przeznaczenia dziecka w wielką księżniczkę, która posiada ogromną moc, wykorzystuje ją z pełną świadomością i dobrze wie o swoim znaczeniu. Również czytelnik powoli odkrywa jej znaczenie i obserwuje jej przemianę – w „Krwi elfów” wie ona o sobie niewiele, dopiero rozpoczyna edukację i wykonuje rozkazy innych, podczas gdy w „Pani Jeziora” jest potężną czarodziejką i wojowniczką mogącą decydować o losach świata. Hobbit, czyli tam i z powrotem – metamorfoza Bilba „Hobbit, czyli tam i z powrotem” to powieść Tolkiena przedstawiająca dzieje hobbita o imieniu Bilbo oraz towarzyszących mu krasnoludów, którzy udają się do Samotnej Góry, aby odebrać smokowi Smaugowi skarb. Motyw przemiany pojawia się tu na przykładzie wspomnianego Bilba. Poznajemy go jako pedantycznego domatora, prowadzącego typowo osiadłe, jednostajne i spokojne życie. Bilbo jest przywiązany do swojego domu, ceni wygodę, przewidywalność, odpoczynek i relaks. Nie lubi zmian, spędza czas na paleniu fajki, czytaniu książek i przygotowywaniu posiłków, a do tego jest leniwy i niechętny do jakiekolwiek aktywności. Cechuje go ponadto strachliwość i niechęć do przygód i problemów. Ostatecznie godzi się jednak na wzięcie udziału w ekspedycji i towarzyszy krasnoludom zmierzającym do Samotnej Góry. W trakcie długiej, trudnej i wyczerpującej podróży Bilbo przechodzi wewnętrzną metamorfozę i staje się mężnym oraz odważnym przywódcą, który wielokrotnie ratuje przyjaciół z opresji. W trakcie wędrówki uczy się posługiwania bronią i walczy z przerażającymi stworami, takimi jak chociażby wielki pająk. Z ogromnym poświeceniem ratuje kompanów z więzienia elfów, uwalnia ich z pajęczych sieci i zdobywa klucz prowadzący do skarbca trolli. Bilbo przełamuje własny strach i z powodzeniem walczy ze swoimi słabościami, stając się odważnym, zdolnym do heroizmu i mężnym wodzem oraz wybawicielem, który ryzykuje życie i walczy z potworami, aby pomóc krasnoludom i przyczynić się do realizacji misji. Używając beczek do ucieczki i odkrywając przejście do Samotnej Góry, wykazuje się sprytem i chytrością, a do tego jest szybki, zwinny, opanowany i odporny psychicznie. Bilbo okazuje się również wielkim przewodnikiem, który dzięki swojej mądrości jednoczy krasnoludów z elfami i ludźmi. Ze spokojnego i leniwego domatora przeistacza się w zdolnego do wzięcia odpowiedzialność za życie innych, zdeterminowanego w dążeniu do celu i świadomego swoich powinności wojownika. Po powrocie z wyprawy zaczyna prowadzić aktywny tryb życia, częściej spotyka się ze znajomymi, pisze pamiętnik oraz jest hojny i otwarty na innych. Widać zatem, że powieść Tolkiena prezentuje pozytywną metamorfozę głównego bohatera, który pod wpływem przeżytych przygód przechodzi głęboką wewnętrzną przemianę. Władca Pierścieni – przemiana Frodo Głównym bohaterem powieści „Władca Pierścieni” jest Frodo Baggins – młody i radosny hobbit, który cieszy się codziennością oraz prowadzi spokojne, beztroskie i szczęśliwe życie. Często bywa w knajpie, lubi tańczyć i się bawić, dogląda ogródka, pali fajkę i uwielbia dobrze zjeść i wypić. W Shire czuje się bardzo dobrze i wcale nie chce go opuszczać, jednak kiedy otrzymuje pierścień, staje się jego powiernikiem i musi wykonać trudne zadanie polegające na jego zniszczeniu. Wówczas dojrzewa, poważniejsze, staje się ostrożniejszy i bardziej melancholijny. Powoli zaczyna rozumieć otaczające go zagrożenia, szybko znika jego niedawna beztroska. Jako powiernik pierścienia martwi się swoim losem i przejmuje się trudem zadania, jakie ma do wykonania. Pod wpływem misji Frodo przeistacza się w rozważnego, przewidującego i mądrego hobbita, który pojmuje mechanizmy dobra i zła, zyskuje mądrość i doświadczenie życiowe, co najlepiej widać na podstawie jego skomplikowanych relacji z Gollumem. Beztroskę i odprężenie zastępują powaga, tajemniczość i zamknięcie w sobie, wynikające z wielkiej odpowiedzialności, która spoczywa na jego barkach. Frodo walczy bowiem z własnymi słabościami i pokusą założenia pierścienia, dlatego musi nad sobą panować i wykazywać się siłą woli oraz charakteru. Ucieka przed Czarnymi Jeźdźcami i walczy z nimi oraz podejmuje trudne decyzje, jak ta o samotnym odejściu w trakcie pobytu na Amon Hen. Główny bohater „Władcy Pierścieni” godzi się z samotnością i staje się hobbitem cichym oraz strudzonym ciężarem, który na nim ciąży. Z tego względu łatwo się denerwuje i jest wyczulony na jakiekolwiek gesty w kierunku Pierścienia, co najlepiej obrazuje sytuacja, kiedy ściera się z Boromirem przy wodospadach Rauros. Podsumowując, „Władca Pierścieni” przedstawia stopniową i powolną przemianę, którą z uwagi na posiadanie Jedynego Pierścienia i konieczność wykonania wielkiej misji przechodzi Frodo, przeistaczając się z beztroskiego, radosnego i kochającego zabawę hobbita w strwożonego, obciążonego psychicznie, zmuszonego do wewnętrznej walki, a przez to odpowiedzialnego i mądrego Powiernika Pierścienia. Motyw przemiany to ważny element kreacji bohaterów literatury fantastycznej. Za jego pomocą autorzy tego gatunku pokazują, w jak diametralny sposób człowiek może zmienić się pod wpływem przygód i doświadczeń, które odciskają na nim ogromne piętno i nie pozostają obojętne dla ich charakterów oraz osobowości. Warto zauważyć, że metamorfozy bohaterów literatury fantastycznej są pozytywne, ponieważ w ich efekcie dojrzewają, dorastają i nabywają nowych, wartościowych umiejętności. W trakcie przemiany przełamują własne słabości, stawiają czoła wyzwaniom i odkrywają w sobie wielkie pokłady odwagi, męstwa i siły. Omówieni bohaterowie uświadamiają sobie, jak ważną misję mają do wykonania oraz jak istotną rolę odgrywają, w efekcie czego stają się mężniejsi, odważniejsi i poważniejsi. Należy również podkreślić, że zobrazowane w literaturze fantasy przemiany są stopniowe i trwają długi czas. Bibliografia I Literatura podmiotu: 1) Sapkowski Andrzej, Chrzest ognia, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780673, 2) Sapkowski Andrzej, Czas pogardy, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780666, 3) Sapkowski Andrzej, Krew elfów, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780659, 4) Sapkowski Andrzej, Pani Jeziora, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780697, 5) Sapkowski Andrzej, Wieża Jaskółki, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780680, 6) Tolkien John Reuel Ronald, Hobbit, czyli tam i z powrotem, Warszawa, Amber, 2011, ISBN 9788324139514, 7) Tolkien John Reuel Ronald, Władca Pierścieni – Drużyna Pierścienia, Warszawa, Amber, 1990, ISBN 8307021731, 8) Tolkien John Reuel Ronald, Władca Pierścieni – Dwie Wieże, Warszawa, Amber, 1990, ISBN 8385100083, 9) Tolkien John Reuel Ronald, Władca Pierścieni – Powrót Króla, Warszawa, Amber, 1990, ISBN 8385100083. II Literatura przedmiotu: 1) Hartwig-Sosnowska Joanna, Wyobraźnia bez granic, Warszawa, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1987, rozdz.: Władca Pierścieni: cały świat w każdym z nas, ISBN 832032209X, s. 134-162, 2) Sieradzki Jacek, Wiedźmin, potwory i ludzie (Magiczny świat Andrzeja Sapkowskiego przypomina prawdziwy), Polityka, 1998, nr 3, s. 44-45, 3) Szyjewski Andrzej, Prawda a mit: klucz do Tolkienowskiego świata, Znak, 2004, nr 9, 19-34. Ramowy plan wypowiedzi: 1. Teza: Motyw przemiany to ważny element kreacji bohaterów literatury fantastycznej. 2. Kolejność prezentowanych argumentów: a) Wiedźmin: przemiana Ciri z pyskatej i nieposłusznej dziewczynki nieświadomej swoich mocy w potężną i doświadczoną wojowniczkę i czarodziejkę, która celowo korzysta ze swoich umiejętności. b) Hobbit, czyli tam i z powrotem: przykład Bilba, który przechodzi metamorfozę ze spokojnego i strachliwego domatora w odważnego i pełnego męstwa wybawcę krasnoludów. c) Władca Pierścieni: metamorfoza Froda z beztroskiego, lubiącego zabawę, radosnego i spędzającego czas na rozrywkach w doświadczonego, rozważnego i roztropnego hobbita niosącego na swoich barkach wielką odpowiedzialność. 3. Wnioski: a) Motyw przemiany pozwala pokazać, w jak diametralny sposób człowiek może zmienić się pod wpływem przygód i doświadczeń. b) Motyw przemiany w literaturze fantastycznej przedstawia pozytywne metamorfozy bohaterów, którzy efekcie metamorfozy dojrzewają, dorastają, pokonują własne słabości i stają się świadomi swojej siły. c) Przemiany w literaturze fantasy są stopniowe i trwają długi czas.
Walka ze swoimi słabościami literaturze. W tym artykule spróbujemy rzucić nieco światła na wewnętrzną walkę ludzkiej duszy. Czy w ogóle powinniśmy walczyć ze swoimi słabościami?Walka człowieka z samym sobą jako propozycja dzieł literackich. Literatura jako źródło wiedzy o sile i słabości człowieka. Przedstaw problem
“Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. I Wiek XX - czasem gwałtownych przemian społeczno-politycznych wpływających na kształtowanie się światopoglądu, kanonów postępowania i wartości. 1. - Europa na przełomie wieków: a) nastroje katastroficzne związane z fin de siecle, b) dynamika sytuacji społeczno-politycznej, • niepewność jutra związana ze wzrostem nastrojów pełnych wrogości i niechęci, • bezrobocie, kryzysy gospodarcze, spadek wartości pieniądza, • konflikty klasowe mające swoje podłoże w wyzysku najbiedniejszych warstw społeczeństwa, c) nastroje niepodległościowe oraz narodowowyzwoleńcze, • I wojna światowa -> Polska jako suwerenne państwo pod wieloletnim nieistnieniem, - Ludzkość wobec zawieruchy wojennej a) obrona zagrożonej ojczyzny - przykłady męstwa oraz poświęcenia dla sprawy, b) życie w okupowanym kraju - filozofia pracy i przetrwania “Patriotyczne jest źle pracować bo pracodawcą jest Niemiec.” c) wykształcenie określonej postawy moralnej sposobem na przetrwanie piekła obozowej rzeczywistości, - Budowa nowej, powojennej rzeczywistości, kreowanie nowego sposobu życia oraz podstaw moralnych • dzieła literackie zawierające moralne pouczenia i dylematy • literatura skarbnicą wartości, 2. - Poszukiwanie nowej drogi w sposobie zaistnienia w społeczeństwie, próba odnalezienia wartości, które mogłyby stać się podstawą egzystencji i działania, - Poświęcenie jako miernik wartości człowieka, - Rezygancja z egoizmu, narcyzmu, pragnienie zaspokojenia własnych potrzeb na rzecz umiłowania człowieka, filantropii i bezinteresowności 3. HEROIZM MORALNY jako przykład poszukiwania właściwej drogi w otaczającej rzeczywistości. a) polegający na bohaterstwie, męstwie i śmiałości w wyznawaniu prawd i wartości moralnych, b) napotykający na przeszkody wynikające ze schematów myślowych, popularnych kanonów zachowań lub okoliczności, c) budzący zaniepokojenie, podziw lub wrogość, d) będący poszukiwaniem sensu życia i granicy pomiędzy dobrem a złem. II. “Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. 1. Twórczość Żeromskiego niosąca posłannictwo duchowe propaguje młodopolski model zachowań • ofiarność w walce o wyzwolenie narodu połączona ze sprzeciwem wobec nierówności i krzywdy społecznej, • heroiczny bunt człowieka wobec rzeczywistości, • próba odbudowy, na różnych płaszczyznach, niepodległego szczęścia ojczyzny, a) walka o wyzwolenie ojczyzny wbrew zaborcy, prowokacjom oraz wewnętrznemu rozłamowi w społeczeństwie, • pragnienie bycia do końca wiernym ojczyźnie i rodakom, - Ofiarność i determinacja Szymona Winrycha z opowiadania “Rozdziobią nas ...”, - Krytyka rezygnacji i lojalizmu - postać księcia Odrowąża w “Wiernej rzece”, b) walka z zakłamaniem, wyzyskiem i uciskiem społecznym mimo braku oparcia i poparcia w najbliższym otoczeniu, c) próby zdemaskowania różnych objawów podłości i marazmu społecznego. - Doktor Piotr walczący o dobro ogółu, prawda i uczciwość kosztem szczęścia osobistego; jego sprzeciw wobec egoizmu klas posiadających wyniszczających lud (również “słowo o bandosie”) d) próba walki z chorobami, fizycznym i duchowym skalaniem człowieka, - P. Stanisława Bozowska (boh. “Siłaczki”) wierząca w ideały, pragnąca krzewić dobro i wiedzę za wszelką cenę, - Doktor Judym z “Ludzi bezdomnych” stawiający dobro ogółu ponad wszystko, 2. II-ga wojna światowa okresem próby oraz trudnych życiowych przeszkód - próba ocalenia człowieczeństwa jako jedynej wartości, o którą warto walczyć, dla której warto się poświęcać “Aby wypełnić ludzkie serca wystarczy walka prowadząca ku szczytom.” A. Camus “mit Syzyfa” a) poprzez ocalenie wartości narodowych - Greczynki śpiewające hymn narodowy, czerpiące z niego siłę i nadzieję (“Wiza” - Z. Nałkowska) “To nie była siła fizyczna To była siła tęsknoty i pragnienia” b) ocalanie człowieczeństwa za cenę istnienia - “Przy torze kolejowym” Z. Nałkowska -> ukazanie postawy jednostek; - mężczyzna odbierający życie rannej kobiecie -> działanie uznane za najwyższy akt łaski i woli - kobieta zbierająca martwe niemowlęta i dziewczyna decydująca się na śmierć - mimo iż jej ocalenie w obozie będzie bardzo prawdopodobnym - bohaterki opowiadania “U nas w Auschwitzu” Borowskiego ratujące godność poprzez wybranie sposobu śmierci, stanowienia samemu o sobie. “W tym świecie można zachować człowieczeństwo za cenę istnienia” - Natalia Lwowna - “Inny świat” Grudzińskiego • ponawiane próby samobójcze aby zakończyć koszmar obozowego życia, • “Ostatecznie należy się tylko do samego siebie - przynajmniej w wyborze rodzaju i czasu śmierci” - Hanna Krall - “Zdążyć przed Panem Bogiem”: powstańcy zmuszeni do “dokonania wyboru między życiem a śmiercią” będącą “ostatnią szansą zachowania godności” • lekarka podająca dzieciom truciznę (oczekująca na rozstrzelanie); samopalenie (siedzenie na murach getta); kobieta mająca możliwość ocalenia dzięki “numerkowi”, wybierająca śmierć przy boku matki • pragnienie godnej śmierci, “mężnej śmierci” w “Początku” A. Szczypiorskiego: Hemo i jego ojciec - Jerzy Fichtenblaum c) ocalenie człowieczeństwa poprzez miłość do drugiego człowieka, niesienie pomocy, litość i współczucie, - “Dzieci i dorośli w Oświęcimiu” Z. Nałkowskiej - lekarz ratujący małych chłopców, ryzykujący utratą zdrowia a nawet życia, - “Człowiek jest mocny” - postawa chłopa, który bezinteresownie udziela pomocy zbiegłemu Żydowi, - “godność człowieka naprawdę leży w jego uczuciu” T. Borowski “Pożegnanie z Marią” - uczucie, miłość, podtrzymujące przy życiu głównego bohatera, stanowiące jedyny cel i sens, - poczucie solidarności; więzi, udzielanie sobie wzajemnej pomocy, która pomogła przetrwać: “Jeden dzień ...” - A. Sołżenicyna “Przecież ten sąsiad każdy twój kęs liczy, choćbyś całkiem nie miał sumienia, złamiesz się, dasz” - “Zdążyć przed Panem Bogiem” - H. Krall • miłość, będąca sposobem na przetrwanie • “Otóż być z kimś, to była w getcie jedyna możliwość życia” - pomoc w ocalaniu ludzi z powołania (siostra Weronika), obowiązku (sędzia Romnicki), z ludzkiego odruchu (Filipek), z przyjaźni (Pawełek) i miłości (Jerzy Fichtenblaum): bohaterowie “Początku” A. Szczypiorskiego - Dr Rieux - poświęcający swój czas, zdolności i siły dla ratowania “zadżumionych” - Rambert - rezygnujący z ucieczki, nie chce być “samym tylko szczęśliwym” - ojciec Panelaux - czyniący dobro w imię służby człowiekowi oraz Tarrou i Grand : bohaterowie “Dżumy” A. Camusa udowadniający swoją postawą, iż prawdziwe szczęście oraz pełnię człowieczeństwa zdobywa się poprzez pomoc najbardziej potrzebującym • “Trzeba tylko iść naprzód w ciemnościach, trochę na oślep, próbować czynić dobrze.” d) próba ratowania człowieczeństwa poprzez męczeństwo i wyrzeczenia: - Dwojra Zielona pragnąca przetrwać za wszelką cenę, znosząca największe cierpienia “aby dać świadectwo prawdzie” - Z. Nałkowska - “aby w miejsce pokonanej litości rozdmuchać w stygnącym popiele swojego życia wysoki płomień z ostatniej iskierki człowieczeństwa” • postawa Michała Aleksiejewicza Kostylewa w “Innym świecie” - G. Herlinga Grudzińskiego, którego sposobem na uratowanie człowieka w sobie było dobrowolne męczeństwo, - głodówka Polaków z “Innego świata” - będąca wyrzeczeniem graniczącym z bohaterstwem, jako próba wzmocnienia wewnętrznej siły wypływającej z odwagi, męstwa i wytrzymałości 3. Poezja XX-go wieku jako oręże w walce ze stereotypami i stagnacją A. Nawołująca do aktywnego kształcenia swojego życia, odwagi i wytrwałości w wyznawaniu swoich poglądów i obrony ideałów “Nie jesteś jednak tak bezwolny A choćbyś był jak kamień polny Lawina bieg od tego zmienia możesz, więc wpłyń na bieg lawiny” Cz. Miłosz - “Przesłanie pana Cogito”; nakaz: a) bycia wiernym do śmierci, b) sprzeciwu wobec przemocy; poniżenia, mimo ograniczonych możliwości a nawet bezsilności, c) pogardy dla zdrajców, katów i tchórzy - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” • krytyka bierności: pogodzenia z rzeczywistością; postawa pana Cogito przykładem pragnienia zachowania własnej tożsamości, nawet za cenę życia, - “Pan Cogito - powrót” • realizacja marzenia jakim jest powrót do rodzinnego kraju mimo grożących konsekwencji - “Potęga smaku” - odmowa, niezgoda i upór wypływające z poczucia estetyki, - “Traktat moralny” Cz. Miłosza - konieczność wypełnienia życia celem i wartością; karygodne staje się uginanie przed innymi ludźmi prowadzące do zmiany punktu widzenia, poglądów lub zasad; wezwanie do aktywności i kreowania swojego życia, - “Campo di Fiori” - poeta podejmuje walkę ze znieczulicą, aby nie powtórzyły się nigdy akty okrucieństwa “Kiedyś na nowym Campo di Fiori bunt wznieci sława poety” - “Przedmowa do tomu Ocalenie” - poeta zauważa konieczność nadania sensu życia i poezji poprzez postawienie przed sobą wyższego celu - “Św. Szymon Słupnik” - St. Grochowiaka; ukazuje poetę czerpiącego siłę w buncie przeciwko zakłamaniu, hipokryzji i sztuczności “Powołał mnie Pan na bunt” B. Postulat hołdowania wartościom moralnym mimo pewnych stereotypów, ciasnoty umysłowej, przeciwnościom losu. Honor i poczucie własnej wartości - “Dlaczego klasycy” - Zb. Herbert; krytyka współczesnych i ich tchórzostwa w przyznawaniu się do porażki, słabości; poeta zarzucający małość i zapomnienie wielkich słów, - “Przesłanie pana Cogito” - nakaz postawy wyprostowanej, silnego kręgosłupa moralnego, krytyka dumy, samouwielbienia, zarozumiałości, egoizmu, wygodnictwa i oschłości - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” - poeta ukazujący głównego bohatera jako jedynej ostoi wartości moralnych w zagrożonym mieście, który sam skazuje się na unicestwienie będąc tym, czym jest III. “Człowiek nosi w sobie większego od siebie” - A. Saint-Exupery - literatura XX-go wieku dowodem na odwieczne pragnienie człowieka stanowienia o sobie oraz otaczającej rzeczywistości, nawet kosztem niewyobrażalnych wyrzeczeń: - próba uratowania własnej tożsamości poprzez walkę, uczucie, poświęcenie, - zdolność do poświęcenia szczęścia osobistego, zdrowia i życia dla wytyczonego celu, - próba zrozumienia, podziw dla jednostek, których postępowanie staje się przykładem dla innych, - krytyka ucieczki przed dokonaniem wyboru lub wyboru drogi łatwiejszej i bezpieczniejszej, - walka ze słabościami, przeciwnościami, wrogiem tkwiącym w człowieku lub przybierającym materialne kształty jako nierozerwalny element życia każdego z ludzi.
Walka człowieka ze swoimi słabościami stanowi powszechny i uniwersalny motyw literacki, który od wieków inspiruje autorów do tworzenia głębokich i złożonych postaci oraz historii. Literatura pełni rolę lustra, które odbija wewnętrzne konflikty, dylematy moralne i psychologiczne przeciwstawiane rzeczywistości zewnętrznej.
Strona Główna › Rozwój osobisty › Jak pokonać swoje słabości? Ja robię to w taki oto prosty sposób Jak pokonać swoje słabości? | Fot. Pixabay Każdy człowiek ma jakieś słabości. Wady są naturalną częścią ludzkiej istoty i nie ma co ukrywać, że jest inaczej. Staramy się z nimi walczyć, ale często okazują się zbyt silne i przytłaczają nas. Z pewnością już nie jeden raz zastanawiałeś się, jak pokonać swoje słabości? W tym artykule spróbujemy rzucić nieco światła na wewnętrzną walkę ludzkiej duszy. Pokonanie własnych słabości jest w znacznej mierze uzależnione od siły charakteru danego człowieka. Czy to oznacza, że osoby o słabszej woli nie są w stanie walczyć ze swoimi wadami? Oczywiście, że nie. Każdy może pracować nad sobą. Trzeba tylko chcieć. Jak pokonać swoje słabości? Czy w ogóle powinniśmy walczyć ze swoimi słabościami? Odpowiedź wydaje się bardzo prosta, prawda? Większość zapewne szybko skinie głową i powie: "Oczywiście, że trzeba walczyć ze swoimi słabościami!" Nie ma sensu zaprzeczać. Jeśli chcemy stawać się coraz lepszymi ludźmi, a większość z nas chce, powinniśmy walczyć ze swoimi słabościami. 5-stopniowy proces pokonywania swoich słabości Rozważania na temat radzenia sobie ze słabościami brzmią pięknie, ale zazwyczaj to tylko teoria. Mógłbym napisać o tym całą książkę i nawet na krok nie zbliżyć się do rozwiązania problemu. Niestety, tutaj nie wystarczy teoretyzowanie. Potrzeba konkretnego działania. Jak więc to zrobić? Poniżej przedstawiam pięć kroków skutecznego pokonywania własnych słabości. 1. Identyfikacja słabości Jeśli nie poznasz swoich słabości, nic nie będziesz w stanie z nimi zrobić. Smutne, ale wiele osób nie zdaje sobie sprawy z części swoich wad; ukrywają je przed sobą, nie chcąc przyznać do własnej ułomności. A przecież takie są fakty: wszyscy ludzie są w mniejszym lub większym stopniu ułomni. Istnieje wiele sposobów na identyfikację swoich słabości i wszystkie opierają się na szczerości. Musisz uważnie obserwować siebie i swoje zachowanie. Możesz również poprosić rodzinę lub przyjaciół, by podzielili się swoimi przemyśleniami na twój temat. Oczywiście w tym wypadku korzystaj z pomocy tylko tych osób, którym naprawdę ufasz. 2. Zaakceptowanie słabości Kiedy już zbadasz siebie, możesz doświadczyć wyparcia. Ludzie czasami nie chcą się przyznać sami przed sobą do jakiejś wady. Nie ma się co dziwić. Nikt nie lubi dowiadywać się o sobie nieprzyjemnych rzeczy. Niestety, odrzucając tę wiedzę, blokujesz sobie pole manewru. Nie będziesz mógł działać, by poprawić to, co wymaga poprawek. Nie mam zamiaru ukrywać faktu, że zaakceptowanie swojej słabości jest trudne. Sam miałem kiedyś z tym kłopot. Udawałem, że problem nie istnieje. I wiesz co? Ano nic. Absolutnie nic się nie działo. Nie poprawiałem swojej sytuacji. A często wręcz było jeszcze gorzej. Nie powtarzaj moich błędów. 3. Zrozumienie słabości Teraz możesz dokonać rzeczy z pozoru łatwej, a w rzeczywistości dość skomplikowanej. Chodzi mianowicie o dokładne przeanalizowanie swoich słabości i zrozumienie ich prawdziwej natury. Musisz zorientować się, jak one działają, z czego wynikają oraz jakie generują efekty. Na tym etapie również nie obejdzie się bez całkowitej szczerości. Warto również zbadać, co twoja słabość może zrobić dla ciebie... dobrego. Zgadza się, to nie pomyłka. Niektóre wady mogą ci pomóc w stawaniu się lepszym człowiekiem. Poza tym sama świadomość ich posiadania motywuje, a przynajmniej powinna, do pracy nad sobą. Przecież o to, między innymi, chodzi w naszym życiu, prawda? Możesz mi nie wierzyć, ale słabości mogą stanowić siłę napędową prawdziwie wielkich czynów. Jeszcze o tym napiszę. 4. Pokonanie słabości Ten krok jest trochę podobny do pokonywania nawyków. Wiedząc, jakie są twoje słabości, możesz opracować strategię ich eliminacji ze swojej osobowości. Niestety, to też nie będzie łatwe. Tym bardziej że każdy człowiek jest inny – jego wewnętrzne mechanizmy działają w nieco odmienny sposób, a wszystkie działania trzeba do nich dostroić. Musisz wziąć całkowitą odpowiedzialność za siebie. Nie możesz przerzucać winy za swoje ułomności na kogoś innego, świat, społeczeństwo, status społeczny, etc. To twoje życie i twoja osobowość. Oczywiście możesz poszukać pomocy u kogoś innego, ale nigdy nie zrzucaj swoich problemów na jego barki. To nie jest jego odpowiedzialność. 5. Zapamiętanie słabości Ostatni krok jest przez wielu ludzi pomijany. Ba, często nawet nie przyjdzie im do głowy, że coś takiego istnieje. O co chodzi? Już wyjaśniam. Otóż, kiedy wreszcie pokonasz jakąś swoją słabostkę, nie powinieneś o niej zapominać. Wręcz przeciwnie. Trzeba zachować jej niegdysiejsze istnienie w pamięci, by w przyszłości nie popełniać tych samych błędów. Jeśli mamy się rozwijać, chcemy to robić na stałe, a nie tylko na chwilę, prawda? Mój prywatny sposób na słabości Jest jeszcze jedna rzecz, o której chciałbym tutaj napisać. Chodzi o moje osobiste podejście do kwestii słabości. Może wydać ci się to nietypowe, ale cóż – w moim przypadku zdaje egzamin. Nie twierdzę, że będzie skuteczne w przypadku każdego człowieka. Myślę jednak, że warto o tym napisać kilka słów. Po pierwsze, nie odrzucam swoich słabości jako czegoś złego czy niepotrzebnego. Każda z nich wykształciła się jako skutek konkretnych doświadczeń życiowych czy interakcji z ludźmi. Jestem przekonany, że nie jest przypadkowa. Wszystkie cechy osobowości są integralną częścią mojej istoty i jako całość stanowią – no cóż... mnie. Gdyby ktoś przyszedł i tak po prostu powiedział: "Wojtek, jeśli chcesz, usunę każdą twoją wadę w mgnieniu oka" – co bym zrobił? Podziękował, odmówił i odszedł, pozostawiwszy tego człowieka daleko w tyle. Postąpiłbym tak dlatego, że usunięcie choćby najmniejszych elementów mojej osobowości uważam za zwyczajne pranie mózgu. Po takim zabiegu nie byłbym już sobą. No dobrze. Ale przecież słabości są dla nas szkodliwe. Powinniśmy eliminować je z naszego życia. Zgadza się. Myślę jednak, że można to robić nie poprzez ich niszczenie, lecz wykorzystywanie i przekształcanie. Co mam na myśli? Już wyjaśniam. Prawdziwa natura słabości Jestem przekonany, że wszystko we wszechświecie działa w myśl zasady jin-jang. Ta starożytna chińska koncepcja przedstawia dwie pierwotne siły – przeciwne w stosunku do siebie, lecz wzajemnie się uzupełniające. Jin i jang są jednością i jedna nie może istnieć bez drugiej. Dokładnie tak samo jest w przypadku cech ludzkiego charakteru. Można powiedzieć, że każda wada ma swoją jasną i ciemną stronę. Każda słabość jest nierozerwalnie związana z korespondującą z nią siłą. Spójrz na kilka przykładów, a szybko zorientujesz się, o co mi chodzi. Uparty – Zaangażowany Arogancki – Pewny siebie Nieodpowiedzialny – Lubiący przygody Nudny – Odpowiedzialny Niecierpliwy – Pasjonat Słaby – Pokorny Niezdecydowany – Cierpliwy Wyraźnie tutaj widać, że (przynajmniej niektóre) słabości można przekształcić w zalety. Nie ma potrzeby z nimi walczyć, lepiej wykorzystać do własnego rozwoju i budować na nich swoją siłę. Odpowiednio pokierowane mogą przysłużyć ci się bardziej, niż sądzisz. Takie podejście ma jeszcze jedną zaletę. Uświadomiłem ją sobie kilka lat temu podczas oglądania serialu pt. Endgame, niestety już zakończonego. Jego bohaterem był ekscentryczny mistrz szachowy, którego jedna z wypowiedzi dotyczy właśnie słabości. Wtedy zanotowałem sobie ów cytat, który zamieszczam poniżej: Bardzo lubię swoje słabości. Chcesz wiedzieć dlaczego? Ponieważ odwracają uwagę przeciwników od moich mocnych stron. Nie tylko możesz więc przekształcić swoje słabości w potężne zalety, ale nadal być postrzegany negatywnie. Może cię zaskoczę, ale czasami taka sytuacja okazuje się pożądana. Bądź więc świadom swoich słabości i czerp z nich siłę potrzebną do codziennego istnienia. Nie lękaj się przeciwności losu, gdyż możesz je pokonać w kilku zaledwie gestach. Słabości są doskonałą tarczą i dobrze zahartowanym mieczem, jeśli użyć ich z głową. Przyjrzyj się własnym słabościom, a dostrzeżesz swoją prawdziwą siłę. Tak jak miękkość wody potrafi pokonać twardość kamienia, tak słabości pokonują przeszkody, które zdają się być nie do przebycia. Dbając o rozwój swojego ducha, nie bój się zatem korzystać ze słabości. Mogą być bardzo dobrym punktem wyjścia do pracy nad sobą. Wraz z nimi nauczysz się pokonywać przeszkody pojawiające się na drodze do celu. Jakikolwiek by on nie był. Kategorie: Rozwój osobisty Zmień czyjeś życie na lepsze! Udostępnij: Autor: AbarenZałożyłem tę stronę internetową, by pomóc wszystkim osobom, dla których liczy się uniwersalna duchowość. Nie taka, która nakłania do nienawiści i walki, lecz prawdziwa – skupiona na szczerych poszukiwaniach prawdy.
U0SIX5s. k2de3tqke0.pages.dev/66k2de3tqke0.pages.dev/93k2de3tqke0.pages.dev/54k2de3tqke0.pages.dev/20k2de3tqke0.pages.dev/88k2de3tqke0.pages.dev/75k2de3tqke0.pages.dev/18k2de3tqke0.pages.dev/30
walka ze słabościami w literaturze